کپی شد
نقش حضرت عیسی (علیه السّلام) در زمان ظهور امام زمان (علیه السّلام)
مقدمه
باور به ظهور شخصی که جهان را پر از عدل و داد کرده و ریشه‌های ظلم و ستم را برمی‌چیند، اختصاص به اسلام نداشته، بلکه شامل ادیان مختلف الهی و آسمانی نیز می‌شود. در اسلام، مسیحیت، یهودیت، زرتشت و…، به ظهور چنین شخصی نوید داده شده است. خلاصه و حقیقت منجی، منتهی شدن سیر جوامع جهان به سوی جامعه واحد و سعادت عمومی، امنیت و رفاه، تعاون و همکاری، همبستگی همگانی، حکومت حق و عدل جهانی، غلبه حق بر باطل، غلبه لشکر خدا بر جنود شیطان، نجات مستضعفان، نابودی مستکبران، خلافت مؤمنان و شایستگان به رهبری یک اَبَرمرد الهی است. به اعتقاد شیعه اثنا عشری، منجی و رهبر حکومت جهانی، حضرت مهدی (علیه السلام) است که موعود انبیاء و ادیان و دوازدهمین وصی و خلیفه پیامبر آخرالزمان (صلی الله علیه و آله) است.
نقش حضرت عیسی (علیه السلام) در زمان ظهور
مسلمانان معتقدند: عیسی بن مریم (علیهما السلام)، پیامبر اولوا العزم الهی به همراه حضرت مهدی (علیه السلام)، در راه جهانی‌شدن دین و ارزش‌های قرآنی، ایشان را یاری می نماید و یکی از عوامل تأثیر گذار در پیشرفت انقلاب جهانی مهدوی و برقراری حاکمیت جهانی اسلامی در سراسر جهان، حضور این پیامبر الهی در کنار قائم آل محمد (صلی الله علیه و آله) است. آن حضرت از کارگزاران و مسؤولان حکومت امام مهدی (علیه السلام) خواهد بود.
از روایات شیعه و اهل سنت، استفاده می شود که هنگام خروج حضرت مهدی (علیه السلام)، حضرت عیسی (علیه السلام) از آسمان فرود آمده، در نماز به امام زمان (علیه السلام) اقتدا خواهد کرد. در یکی از روایات اهل سنت، «بخاری» به سند خود از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل می کند: «چگونه هستید زمانی که فرزند مریم در میانتان فرود آید، درحالی که امام بر شما فردی از خودتان است».[1]
همچنین در منابع حدیثی شیعه، از امام باقر (علیه السلام) نقل شده است: «قائم از ما (آل محمد) توسط ترس یاری، و به نصرت تأیید می شود. زمین برای او خواهد چرخید و گنج‌ها برای او ظاهر خواهد شد و سلطنتش مشرق و مغرب عالم را فرا خواهد گرفت. خداوند (عز و جل) به واسطه او دینش را بر همه ادیان ظاهر می‌کند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند، پس در آن هنگام در زمین جای خرابی نمی ماند، جز آن‌که آباد شود و روح الله عیسی بن مریم فرود می آید و پشت سر او اقامه نماز خواهد کرد…».[2]
بنابراین، طبق روایات وارده از شیعه و اهل سنت، پس از ظهور حضرت حجت (علیه السلام)، حضرت عیسی (علیه السلام) به اذن خداوند به زمین نزول خواهد کرد و در حضور همگان به عنوان یکی از یاران امام زمان (علیه السلام)، پشت سر او به نماز خواهد ایستاد. چنان‌که در روایتی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده است: «…سوگند به آن کسی که مرا پیامبر راستین برانگیخت، اگر از عمر جهان، جز یک روز نمانده باشد، خداوند همان یک روز را آن قدر طولانی می‌کند، تا فرزندم مهدی خروج کند. پس از خروج او، روح الله عیسی فرزند مریم فرود می آید و در پشت سر وی نماز می گزارد، آن گاه زمین با فروغ نور او (مهدی) روشن می شود و حکومت و سلطنتش به شرق و غرب عالم می رسد».[3]
همچنین در روایتی آمده: «…حضرت عیسی (علیه السلام) در بیت المقدس نزول می کند در حالی که مردم مشغول خواندن نماز جماعت عصر هستند و به امام (زمان علیه السلام) اقتدا کرده اند. در این حال امام (علیه السلام)، متأخر شده (تا حضرت عیسی (علیه السلام) مقدم شود و امامت جماعت را به عهده گیرد)، ولی حضرت عیسی (علیه السلام)، آن حضرت را جلو انداخته به او اقتدا می نماید و طبق دین و آیین حضرت محمد (صلی الله علیه و آله)، پشت سر او نماز می خواند…».[4]
در روایتی آمده حضرت عیسی (علیه السلام) به حضرت مهدی (علیه السلام) می گوید: «همانا من به عنوان وزیر فرستاده شده‌ام نه امیر و فرمانروا».[5]
در روایتی دیگر نیز از قول پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده که فرمود: «عیسی فرزند مریم (علیهما السلام)،
… مسئول دریافت اموال حضرت قائم می شود و اصحاب کهف نیز پشت سر او خواهند بود و آن حضرت، وزیر سمت راست حضرت مهدی (علیه السلام)، پرده دار و جانشین آن حضرت است، و امنیت در مشرق و مغرب عالم؛ به جهت کرامت و جایگاه حضرت حجة بن الحسن (صلوات الله علیه)، گسترش می یابد».
نتیجه این‌که فرود آمدن حضرت عیسی (علیه السلام) از آسمان، در آخرالزمان، مورد اتّفاق تمام مسلمانان است. فرود حضرت مسیح از آسمان، علاوه بر این‌که موجب گرایش غربی‌ها و مسیحیان جهان به اسلام و انعقاد پیمان صلح می شود، موجبات پاسخ به برخی از شبهات پیرامون امام عصر (علیه السلام)؛ نظیر امامت در سن کودکی، و طول عمر را نیز فراهم می آورد. حضور و نزول حضرت مسیح (علیه السلام) به زمین و آشکار شدن خبر قرآن مبنی بر به صلیب نکشیده شدن آن حضرت، بیش از پیش موجب تقویت پایه‌های حکومت جهانی اسلام می شود.
لذا بیشتر مفسّران این آیه را که می فرماید: «هیچ یک از اهل کتاب (تورات و انجیل) نیست، مگر آن‌که پیش از مرگ، به او (عیسی) ایمان می آورد و او نیز روز قیامت به آن گواه باشد»،[6] به همین معنا تفسیر کرده‌اند. از امام باقر (علیه السلام) نیز روایت شده که فرمود: «…پیش از قیامت، (عیسی) به دنیا فرود آید و هیچ یک از ملت های یهودی و مسیحی نمی ماند؛ مگر آن‌که قبل از مرگ به او ایمان آورده و آن حضرت پشت سر مهدی (علیه السلام) نماز می‌گزارد …».[7]
با توجه به آیه و روایت فوق الذکر، می توان گفت: همه ملل مسیحی و یهودی پس از نزول مسیح (علیه السلام) و قبل از مرگشان، به او ایمان می آورند. پس می توان گفت: حضرت عیسی (علیه السلام) نقش بزرگی در مرحله حساس و تاریخی ظهور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بر عهده می گیرد تا مسیحیان عالم ایمان بیاورند.
از این رو، طبیعی است که با ظهور مسیح (علیه السلام)، جهان مسیحیّت خرسندی عمیق خود را با برپایی تظاهرات گسترده مردمی ابراز نماید و نزول آن حضرت را برای خود در برابر ظهور مهدی (علیه السلام) برای مسلمانان، موهبتی الهی پندارند و چه بسا حضرت مسیح (علیه السلام) از کشورهای مختلف آنان دیدار کرده و خداوند نشانه‌ها و معجزه‌هایی را به دست او آشکار سازد و جهت هدایت تدریجی مسیحیان به اسلام در درازمدت اقدام نماید. در نتیجه، نخستین نتایج سیاسی فرود مسیح (علیه السلام)، کاهش دشمنی حکومت‌های غربی نسبت به اسلام و مسلمانان خواهد بود.[8] در واقع در مقطع نزول عیسی (علیه السلام) در زمان ظهور، مردم دنیا شاهد مقولۀ «اتحاد ادیان» به واسطه جایگاه حضرت مسیح (علیه السلام) و امام زمان (علیه السلام) خواهند بود.
[1]. البخاری الجعفی، محمد بن إسماعيل، صحیح بخاری، المحقق: ناصر الناصر، محمد زهير، ج ۴، ص ۱68، ح 3449، «حَدَّثَنَا ابْنُ بُكَيْرٍ، حَدَّثَنَا اللَّيْثُ، عَنْ يُونُسَ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ نَافِعٍ، مَوْلَى أَبِي قَتَادَةَ الأَنْصَارِيِّ، أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «كَيْفَ أَنْتُمْ إِذَا نَزَلَ ابْنُ مَرْيَمَ فِيكُمْ، وَإِمَامُكُمْ مِنْكُمْ»، تَابَعَهُ عُقَيْلٌ، وَالأَوْزَاعِيُّ».
[2]. طبرسى، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، محقق / مصحح: مؤسسة آل البيت، ج 2، ص 291.
[3]. صدوق، محمد بن على، كمال الدين و تمام النعمة، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر، ج 1، ص 280.
[4]. ابن بطريق، يحيى بن حسن، عمدة عيون صحاح الأخبار في مناقب إمام الأبرار، ص 430.
[5]. سید بن طاووس، على بن موسى، الملاحم و الفتن، يا فتنه و آشوب‌هاى آخر الزمان، ترجمه: نجفى، محمد جواد، ص 68، .
[6]. نساء، 159.
[7]. قمى، على بن ابراهيم، تفسير قمى، ج 1، ص 158.
[8]. ر ک: امیری، مصطفی، گروه معارف رجانیوز.