نظر علمای شیعه راجع به غلو

برای پی بردن به نظرات و دیدگاه علمای شیعه راجع به غلات، کافی است به کتب رجالی شیعه؛ مانند رجال کشی، نجاشی، علامه حلی، غضائری  و … مراجعه کرد تا از چگونگی برخورد علمای شیعه با این جریان منحرف آگاهی یافت.

شیخ مفيد یکی از بزرگ ترین علمای شیعه در شرحى كه بر عقائد صدوق نگاشته است، به توضيح معانى كلمات «غلوّ» و «تفويض» پرداخته، و دربارۀ غلوّ چنين گفته است:

«غلات متظاهر به اسلام، امير المؤمنين و امامان از نسل او (ع) را به خدا بودن و پيغمبر بودن منسوب كرده و چندان در برترى آنان در دين و دنيا سخن گفته‏اند كه از حدّ تجاوز كرده اند. چنين كسان كافر و گمراهند و امير المؤمنين (ع) به كشتن و سوزاندن ايشان به آتش فرمان داده، و امامان نيز به كافر بودن و خروج از اسلام ايشان حكم كرده‏اند».[1]

فقهای شیعه در کتب و رساله های فقهی و عملی نیز در مباحثی چون طهارت، غالیان را در کنار خوارج و نواصب ذکر کرده و به نجاست آنان فتوی داده اند.[2]

با توجه به آنچه گفته شد و با استفاده از برخی روایات ذکر شده اثرات تفکر غالیانه نسبت به ائمه و جنبه الوهیت بخشیدن به آنها در طول تاریخ به دلایلی که گفته شد میان مسلمانان و در برخی منابع  به جا مانده است، البته وجود روایات با چنین مضامینی مورد تأیید هیچ یک از علمای شیعه قرار نگرفته است. به همین جهت علما در برخورد با چنین روایاتی که سخن از الوهیت امامان در آن به میان آمده و با نص صریح قرآن و با روایات صادر شده از ائمه در تعارض است، حکم به عدم صحت آنها می دهند و ناقلان آنها را غالی می دانند.