میراث شیخ صدوق

شیخ صدوق با زحمات طاقت فرساییش در طول حیات خود، مخصوصا در مسافرت های متعددی که داشت، آثار گران بهای زیادی از خود به جای گذاشت. آثاری مانند؛ کتاب های ازرشمند فراوانی که همه آنها منشأ خیر و برکت و هدایت بوده است. همچنین تربیت شاگردان عالم و دانشمندی که بسیاری از آنها چراغ راه هدایت‌پیشگان بوده اند. البته این دو میراث پر ارزش شیخ صدوق هر کدام جای بحث مفصل دارند که باید در جای خود مورد بحث و تحقیق عالمانه قرار گیرند.

یکی از اقدامات مؤثر شیخ صدوق که در دوره او بسیار تأثیر گذار بوده، تشکیل جلسات مناظره بود که بعد از او توسط شاگردش؛ شیخ مفید، این روش پسندیده ادامه پیدا کرد و اثر آن این بود که مخالفان را که جز تهمت و افترا حربه ای در دست نداشتند، با استدلالات عقلی و منطقی و با استناد به آیات و روایات، محکوم و منزوی نمود.

شیخ صدوق اسلام شناسی واقع بین بود که بدون پیروی از مکتب های انحرافی رایج زمان، با الگوگیری از شیوه های معمول در محافل علمی آن دوران، کار دیگر بزرگانی؛ مانند استادانش ابن ولید، شیخ کلینی و دیگران را پی گرفت و به ثبت و ضبط احادیث رسیده از معصومان اهتمام ورزید.  که  این هم خود از آثار مهم شیخ صدوق بود.

یکی دیگر از اثرات او در زمان خودش این بود که تحولی شگرف در باب فقه و کلام اسلامی، تفسیر و … به وجود آورد.