موفقیت میرزا مهدی اصفهانی در حوزه مشهد

آیت‌الله وحید خراسانی می‌گوید: میرزا مهدی وقتی وارد مشهد شد، حوزه مشهد را منقلب کرد؛ یعنی می‌توان گفت: همه فضلای مشهد محصول زحمات آقامیرزا مهدی هستند. برای اینکه در مشهد، درس فقط درس (آقا میرزا محمد)[1] آقازاده بود. میرزا حرف‌های نائینی را آورد. در آن وقت، تقریرات میرزای نائینی هنوز چاپ نشده بود و این حرف‌ها را میرزا طرح کرد. فضلای مشهد هم از میرزا گرفته، پیش آقازاده می‌بردند و او هم مطالب میرزا را نقد و ابرام می‌کرد. حوزه مشهد در همان‌وقت بود که به جایی رسید و بلا تأمل هرکه از مشهد به نجف می‌رفت، گُل می‌کرد. خلاصه میرزا از جهت ملایی‎اش این جور بود.[2]

همان‎طور که گزارش‎ها و واقعیت‌ها نشان می‎دهد، میرزا در پیشبرد پروژه خودش در خراسان کاملاً موفق بوده، طوری‌که وقتی وارد حوزه خراسان می‎شود، اندیشه فلسفی و تا حدودی عرفانی در آنجا حاکم بوده، امّا رفته رفته در اثر تدریس‎های میرزا، تقریباً حوزه به سمت اندیشه‎های ایشان گرایش پیدا می‎کند. حتی در سال‎های اخیر هم می‎توانیم اثرات نفوذ این اندیشه را در حوزه مشهد مشاهده کنیم.[3]

[1]. (آقا میرزا محمد) آقازاده، فرزند مرحوم آخوند خراسانی صاحب کفایه است.

[2]. وحید خراسانی، حسین، مجله حریم امام، سال هفتم، شماره 343، ص 5.

[3]. سبحانی، محمد تقی، همان، ص 9.