کپی شد
منابع مشترک فقه اهل سنّت و شیعه
منابع مشترک فقه اهل سنت با یکدیگر و با شیعه عبارت است از قرآن و سنّت و اجماع. تفاوتى که هست در نحوۀ برداشت از قرآن و در محدودۀ سنّت و در نحوۀ حجّيت اجماع در استنباط احکام مى‌باشد.[1]
بسيارى از اهل سنّت ادلّۀ احکام را چهار دليل قرار مى‌دهند و پس از کتاب و سنّت و اجماع، قياس را ذکر مى‌کنند.[2] برخى از آنان از دليل چهارم با تعبير «قياس و اجتهاد» ياد کرده‌اند[3] و برخى به دليل «العقل و الاستصحاب» تعبير نموده‌اند.[4] به نظر مى‌رسد که آنان «دليل عقل» را تعبيرى مرادف با قياس و استحسان و … قرار مى‌دهند.[5]
در اصول فقه اهل سنّت، مسائل عقلى که دخيل در استنباط هستند به صورت يک بحث تحليلى و منضبط مطرح نشده است. آن چه از مباحث عقلى که در اصول فقه متأخّرين شيعه مطرح است، آنان به صورت متفرّق مطرح کرده‌اند، و کمتر به تقسيمات حکم عقل و يا ملاک حجيّت عقل و نحوۀ استنباط از دليل عقل پرداخته‌اند.[6]
[1]. مكارم شيرازى، ناصر، دائرة المعارف فقه مقارن، ص 158، مدرسه امام على بن ابى طالب عليه السلام، قم، چاپ اول، 1427ق.
[2]. همان، ص 187، به نقل از اللکنوی، عبدالعلی، فواتح الرحموت شرح مسلم الثبوت، ج 2، ص 246، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1423ق؛ المهذب فى اصول الفقه المقارن، ج 2، ص 956.
[3]. همان، به نقل از المعتمد فى اصول الفقه (بصرى معتزلى)، ج 2، ص 189.
[4]. همان، به نقل از المستصفىٰ، ج 1، ص 217.
[5]. همان، به نقل از الادلّة العقليّه و علاقتها بالنقليّه.
[6]. همان.