مفهوم شناسی نفس

نَفْس در لغت به معنای جان، روح، روان و نشان دهنده زنده بودن است.[1]

در اصطلاح گفته اند: «نفس، جوهری است بسیط و روحانی و زنده به ذات و دانا است به قوت و فاعل به طبع و او صورتی است از صورت های عقل فعّال».[2]

حقیقت انسان (نفس) لطیفه ربانی است؛ که جنبه جسمانی و روحانی وی نیز همگی از مظاهر و جلوه های آن حقیقت اند.[3] نفس کامل ترین مظهر حق است و پیامبر اکرم (ص) فرمود: « من عرف نفسه فقد عرف ربّه؛ هر که خود را شناخت خدای خود را شناخت».[4]