مفهوم شناسی قضا و قدر

واژۀ “قدر” به معنای اندازه، و “تقدیر” به معنای اندازه گیری و چیزی را با اندازۀ معینی ساختن است.[1] واژۀ “قضا” به معنای یکسره کردن و به انجام رساندن و داوری کردن[2] (که آن هم نوعی به انجام رساندن اعتباری است)، استعمال می شود. گاهی این دو واژه به صورت مترادف و به معنای “سرنوشت” نیز به کار می رود.

منظور از تقدیر الاهی این است که خدای متعال برای هر پدیده ای، اندازه و حدود کمی و کیفی و زمانی و مکانی خاصی قرار داده است که تحت تأثیر علل و عوامل تدریجی، تحقق می یابد و منظور از قضای الاهی این است که پس از فراهم شدن مقدمات و اسباب و شرایط یک پدیده، آن را به مرحلۀ نهایی و حتمی می رساند.[3]