کپی شد
مفهوم شناسی فقه شیعه
در مفهوم شناسی فقه شیعه که همان فقه اهل بیت (علیهم السلام) است، ابتدا به مفهوم شناسی فقه و سپس به مفهوم شناسی شیعه پرداخته می شود.
مفهوم شناسی فقه
در اصطلاح اصولیها و فقیهان، «فقه»، مجموعهاى از قوانین، دستورات و امر و نهىهایى است که فقیه، از منابع و ادلّۀ تفصیلى، آنها را استنباط می نماید. به بیان دیگر، فقه، وظیفه عملى بندگان را در برابر خداوند متعال معرفی، و به آنها مىآموزد که چه عکس العملى در مقابل مولاى حقیقى خویش داشته باشند.[1]
مفهوم شناسی شیعه
«شيعه» كه در اصل لغت به معناى پيرو است، در اصطلاح به كسانى گفته مى شود كه جانشينى پيغمبر اكرم (صلّى اللّه عليه و آله) را حق اختصاصى خانواده رسالت مى دانند و در معارف اسلام، پيرو مكتب اهل بيت (علیهم السلام) مى باشند.[2] شيعيان اماميه[3] معتقدند كه پيامبر (صلّى اللّه عليه و آله) به صراحت، على ابن ابى طالب و يازده فرزند او (علیهم السلام) را خلفاى (بلا فصل) خويش، خوانده است. ولايت على و امامان معصوم (علیهم السلام) پس از او، عصمت آنها و …، از باورهاى بنيادین شيعه اماميه است. فقه شيعه اماميه، بر چهار منبع استوار است: قرآن، سنت، عقل و اجماع.[4]
[1]. برای آگاهی بیشتر ر.ک: سایت اسلام پدیا، مفهوم شناسی فقه.
[2]. طباطبايى، سید محمد حسین، شيعه در اسلام، ص 23.
[3]. در دوران هر یک از امامان، شیعیانی که به امامت امامان معصوم (علیهم السلام) از فرزندان حضرت فاطمه (سلام الله علیها) اعتقاد داشته و این خط سیر را تا امام دوازدهم (علیه السلام) ادامه می دادند، «امامی» خوانده می شدند. امامی، در سیر تاریخی اش، به تناسب زمانهای مختلف، معانی دیگری؛ چون ترادف با شیعه در زمان حضرت علی (علیه السلام) نیز داشته، ولی امروزه معنایی معادل اثنا عشری (شیعه دوازده امامی) دارد، ر.ک: سایت اسلام پدیا، واژه شیعه و مترادف آن.
[4]. پژوهشكده تحقيقات اسلامى، فرهنگ شيعه، ص 317 و 318.