searchicon

کپی شد

مفهوم شناسی طریقت‌ جلوتیه

طریقت در لغت به معنای روش و وتیره، و در اصطلاح به معنای مسلک، مذهب و سیرت و روش‌ اهل صفا و سلوک است؛ به‌عنوان مثال در کلیله و دمنه آمده است که: دزد گفت: می‌خواهم … آداب طریقت آموزم، یا مثلا: اقوال پسندیده مدروس گشته … و ضایع گردانیدن احکام خِرَد طریقتی مشروع.

هم‌چنین، در اصطلاح سالکان، طریقت؛ تزکیهٔ باطن و شریعت؛ تزکیهٔ ظاهر است. (غیاث اللغات).

جلوت در لغت به معنای؛ هویدا و آشکارا. ضد خلوت. (ناظم الاطباء)،[1] امّا با توجه به اصل و ریشه جلوت دو معنا برای آن گفته شده است.

1. جلوت، مصدر است به معنای؛ آشکار کردن، ظاهر ساختن.

2. اسم است به معنای؛ آشکارایی، پیدایی.[2]

اما طریقت‌ جلوتیه:‌ طریقتی‌ صوفیانه‌ در آسیای‌ صغیر و بالكان‌ است. جلوتیه‌ كه‌ طریقتی‌ كاملاً سنّی‌مذهب‌ است‌، اساساً شاخه‌ای‌ از طریقت‌ خلوتیه‌ محسوب‌ می‌شود و با زاهدیه‌ منسوب‌ به‌ ابراهیم‌ زاهدگیلانی‌، صفویه‌ منسوب‌ به‌ صفی‌الدین‌ اردبیلی (متوفی‌ 735 ق) و بیرامیه‌ منسوب‌ به‌ حاجی‌بیرام‌ ولی‌ (متوفی‌ 833 ق) پیوند داشته‌ است‌.



[1]. لغت نامه دهخدا، واژه جلوت.

[2]. فرهنگ معین، واژه جلوت. ‏