کپی شد
مفهوم‌شناسی صبر
«صبر» در لغت؛ به معنای حبس و در تنگنا و محدودیت قرار دادن است.[1] و برخی نیز آن را بازداشتن نفس از اظهار بی‌تابی و بی‌قراری دانسته اند.[2] در فرهنگ اخلاقی، صبر عبارت است از وادار نمودن نفس به انجام آنچه كه عقل و شرع اقتضا می‌كنند و بازداشتن از آنچه عقل و شرع نهی می كنند.[3] با توجه به تعاریف مذكور، «صبر» یک صفت نفسانی بازدارنده و عامی است كه دارای دو جهت عمده است: از یک سو گرایش‌ها و تمایلات غریزی و نفسانی انسان را حبس و در قلمرو عقل و شرع محدود می‌كند. از سوی دیگر نفس را از مسئولیت‌گریزی در برابر عقل و شرع بازداشته و آن را وادرا می‌كند كه زحمت و دشواری پایبندی به وظایف الهی را بر خود هموار سازد. البته این حالت اگر به سهولت و آسانی در انسان تحقّق یابد، به آن «صبر» و هر گاه فرد خود را با زحمت و مشقّت بدان وادار سازد، «تصبّر» می‌گویند.
[1]. ر.ک: زیبدی، تاج العروس، ج 7، ص 71؛ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج 1، ص 474، دارالعلم، چاپ اول، دمشق بیروت، 1412ق؛ ابن منظور، لسان العرب، ج 4، ص 438، دار صادر، چاپ سوم، بيروت، 1414ق.
[2]. ر.ک: جوهری، صحاح اللغة، ح 2، ص 706؛ طریحی، مجمع البحرین، ج 2، ص 1004، كتاب‌فروشى مرتضوی، تهران، 1375ش.
[3]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج 1، ص 474، دارالعلم، چاپ اول، دمشق بیروت، 1412ق.
فرم ثبت پیشنهادات و انتقادات
شما می توانید پیشنهادات و انتقادات خود را درباره این مدخل با ما درمیان بگذارید