معنای واژه های «کورت» و «انکدرت» در قرآن

از كتاب های مختلف لغت و تفسير استفاده مى شود که “كورت” از ماده “تكوير” در اصل به معناى پيچيدن و جمع و جور كردن چيزى است، و گاهی به معنای “افكندن” يا “تاريك شدن” چيزى گفته شده است. منظور در اين جا پيچيده شدن نور خورشيد، و تاريك شدن و جمع شدن و کوچک شدن حجم آن است.

مى دانيم خورشيد در حال حاضر كره اى است فوق العاده داغ و سوزان به اندازه اى كه تمام مواد آن به صورت گاز فشرده اى در آمده و در گرداگردش شعله هاى سوزانى زبانه مى كشد كه صدها هزار كيلومتر ارتفاع آنها است! و اگر كره زمين در وسط يكى از اين شعله هاى عظيم گرفتار شود در دم خاكستر و تبديل به مشتى گاز مى شود! ولى در پايان اين جهان و در آستانه قيامت اين حرارت فرو مى نشيند، و آن شعله ها جمع مى شود، روشنايى آن به خاموشى مى گرايد، و از حجم آن كاسته مى شود. اين معناى “تكوير” است. اين حقيقت در علم و دانش امروز نيز ثابت شده است که خورشيد تدريجاً رو به تاريكى و خاموشى مى رود.

در آیه بعد مى فرمايد: “وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ”؛ و در آن هنگام كه ستارگان بى فروغ گشته و افول كنند. “انكدرت” از ماده “انكدار” به معناى سقوط كردن و پراكنده شدن است، و از ريشه “كدورت” به معناى تيرگى و تاريكى است، و جمع ميان هر دو معنا در آيۀ مورد بحث امكان پذير است؛ چرا كه در آستانۀ قيامت ستارگان هم فروغ و روشنايى خود را از دست مى دهند و هم پراكنده مى شوند و سقوط مى كنند و نظام جهان بالا درهم مى ريزد، همان گونه كه در آيات دیگر آمده: “هنگامى كه ستارگان فرو ريزند و پراكنده شوند”.[1] و همان گونه كه در آيه آمده: و هنگامى كه ستارگان محو و تاريك شوند”.[2]

[2]. مرسلات، 8، “فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ”؛ برگرفته از  تفسير نمونه، ج ‏26، ص 171 – 172، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 2374.