مسجد در میدان نبرد

اهتمام خاص پیامبر اکرم (ص) و یاران آن حضرت نسبت به مسجد، تا بدانجا بود که مسلمانان در میدان های جنگ هم خود را از مسجد بی نیاز نمی دانستند. سپاهیان اسلام در اردوگاه های خود، به ساختن مسجد می پرداختند و بدین سان از فضیلت نمازگزاردن در مسجد بهره­مند می شدند. کثرت مساجدی که پیامبر اسلام (ص) و یاران آن حضرت در جنگ­های مختلف بنا نموده اند، در حقیقت هم گویای اهتمام سپاهیان اسلام به امر نماز و هم بیانگر اهمیت و موقعیت مسجد در باور مسلمانان صدر اسلام است. آنان در جنگ­ها در کنار تلاش و کوشش برای پیروزی نه تنها هرگز خود را از نماز و مسجد بی نیاز نمی­دیدند؛ بلکه در این گونه موارد، توجه بیشتری را نسبت به ارتباط با خداوند جهانیان مبذول می داشتند. این مساجد، افزون بر تقویت بنیه معنوی سپاه، زمانی که در کنار خیمه فرماندهی بنا می شد، نقش مؤثری را در ایجاد ارتباط میان بخش­های مختلف سپاه با فرماندهی ایفا می نمود.

واقدی در شرح حوادث جنگ بنی نضیر آورده است: «… همراه با آن حضرت (پیامبر اکرم (ص)) خیمه ای از چرم دباغی شده حمل می کردند … آن خیمه متشکل از چند چوب بود که بر آن، پارچه های مویین انداخته بودند و آن را سعد بن عباده فرستاده بود. پیامبر اکرم (ص) به بلال دستور فرمود که آن خیمه را در کنار مسجد کوچکی که در میدان «بنی خطمه» بود، نصب کند. سپس پیامبر خدا (ص) وارد آن خیمه شد».[1]

مساجد هفت گانه در شمال غربی مدینه که تا امروز به جای مانده، نشان جایگاه هایی است که پیامبر اکرم (ص) و یاران فداکار آن حضرت، در جنگ خندق به منظور دعا و نیایش بنا نهادند و در آن­جا با حال تضرّع، دعا کردند و پیروزی لشکریان اسلام را از خداوند متعال درخواست نمودند.