فیلسوفان و مدل های سیاست

تببیین این موضوع در واقع همان پاسخ روشن برای این پرسش است که فلاسفه اسلامی کدام نحو سیاست را ترجیح و کدام مدل سیاست را پیشنهاد می دهند؟

با در نظر داشتن تعریف فلسفه سیاسی و لزوم تفکیک آن با علوم سیاسی در طبقه بندی جدید علوم، باید گفت سؤال حاضر به خاطر عدم تفکیک میان حوزه علوم سیاسی و حوزه فلسفه سیاسی قدری مبهم است. در هر حال توضیح این نکته لازم به نظر می رسد که فلاسفه اسلامی به دلایل بسیاری که شاید یکی از آنها آمیزش تدریجی فلسفه اسلامی با الهیات و عرفان زاهدانه شرقی باشد، نتواسته اند مسیر خود را به نحو استقلالی و با تکیه بر عقلانیت فردی بپیمایند. از این رو فیلسوفان مسلمان -اگر خوش بینانه نگاه کنیم- معمولاً مشی محتاطانه را در قبال قدرت سیاسی پیش گرفته اند.

البته برخی از فیلسوفان مسلمان بوده اند که هم در سیاست به صورت عملی وارد شدند و هم در تدوین مبانی اندیشه سیاسی کوشش نموده اند. به عنوان نمونه می‌ توان به فارابی، ملاصدرا و امام خمینی اشاره نمود.