فضایل و اخلاق آیت الله بروجردی

فضایل و اخلاق ایشان در چند بخش ارائه می‌شود.

ادب آیت الله بروجردی

یكى از ویژگى‌هاى بارز آیت الله بروجردی، ادب ایشان نسبت به مقدسات و اشخاص قابل احترام بود. ایشان به كتاب آسمانى (قرآن) خیلى زیاد احترام مى‌گذاشت. هنگامى‌كه در مجلسى قرآن تلاوت مى‌شد، بى‌اختیار وضعش تغییر مى‌یافت. در وقت مطالعۀ كتب، چون به بخشى مى‌رسید كه نویسنده در آن به آیه‌اى استناد كرده بود، فورى لحن مطالعه‌اش عوض مى‌شد؛ انگار كه در عالم دیگرى است.[1]

ایشان نسبت به سایر كتب حدیثى و فقهى و غیره نیز این چنین بودند.[2]

توکل آیت الله بروجردی

آیت الله بروجردی در طول زندگى، چه هنگام اقامت در نجف و چه در بروجرد و قم در امور فردى، اجتماعى و سياسى، توكل عجيبى نسبت به مبدأ هستى داشت؛ به همين سبب هيچ‌گاه قدرت اجتماعى افراد و تهديد مقامات دولتى، وى را از انجام وظيفه‌اش باز نمى‌داشت و به هرچه كه وظيفۀ الهى تشخيص مى‌داد، عمل مى‌كرد؛ او خود چنين اظهار مى‌داشت: «… من هميشه توكلم به خداوند عالم بوده‌است و هيچ‌گاه اميد مساعدت از غير او نداشته‌ام و هرگز نيز، از غير او مطلبى نخواسته‌ام و از غير او واهمه‌اى نداشته‌ام».[3]

زهد و ساده‌زیستی آیت الله بروجردی

آیت الله بروجردی در تمام دوران زندگی، ساده‌زیستی را اختیار کرده بود. ایشان هرچند از خانواده‌ای ثروتمند بوده و اموال پدری بسیار داشت، ولی در زمان جوانی و پیری و حتی زمانی‌که در بروجرد به سر می‌برد و نیز هنگامی‌که یگانه مرجع شیعیان جهان بود، هیچ‌گونه تغییری در برنامه زندگی و خوراک و پوشاک ایشان پیدا نشد. لباس‌ها و غذای ایشان ساده بود و بیشتر به خوردن سبزیجات و لبنیات بسنده می‌کرد.[4]

تقوای آیت الله بروجردی در مصرف وجوهات شرعی

از ویژگی‌های برجسته آیت الله بروجردی، تقوا و احتیاط ایشان در مصرف وجوهات شرعی بوده است. وی که در مکتب حیات‌بخش اسلام و اهل بیت (علیهم السلام) پرورش یافته بود، سیره امامان (علیهم السلام) را الگوی زندگی خود قرار داده و در امر بیت‌المال، دقت فراوانی داشت. او با اين كه مبالغ هنگفتى از وجوه شرعى در اختيار داشت و شهريۀ طلاب و فضلاى نجف و قم را پرداخت مى‌كرد، اما زندگى شخصى او بسيار ساده و زاهدانه بود. از وجوه شرعى مصرف نمى‌كرد و هزينۀ زندگى خود را از درآمد ملک اندكى كه در بروجرد داشت، تأمين مى‌نمود و نان مصرفى خانواده را از گندم و آرد محصول همان زمين تهيه مى‌كرد.^[5]

توجه به محرومان در سیره آیت الله بروجردی

آیت الله بروجردی به سبب داشتن روحی بلند و دردآشنا، پیوسته در اندیشه محرومیت‌زدایی از جامعه بود و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کرد.[6]

در یکی از سال‌های گرانی که مردم بروجرد از نظر زندگی، سخت در تنگنا بودند، آقای بروجردی خانه خودشان را فروخت و به مصرف فقرا رساند. به علاوه، املاک زیادی که از پدرشان به ارث برده بود، به مرور ایام فروخت و صرف فقیران کرد. یکی از نزدیکان ایشان می‌گفت: «املاک ایشان در اطراف شهر بروجرد بود و معروف به قصبه. یک روز از آن‌جا گذشتیم و دیدیم از آن همه املاک، دیگر حتی یک‌وجب هم برایشان باقی نمانده است».[7]

تعارف نداشتن آیت الله بروجردی با اشخاص در امر حق

یکی از ویژگی‌های آیت الله بروجردی، عدم تعارف با اشخاص در امر حق بود. ایشان آن‌جا که پای دین و مسایل دینی به میان می‌آمد، در تأیید حق و ابطال باطل کوتاهی نمی‌کرد، و به ملاحظه اشخاص و رنجیدن آن‌ها اهمیت نمی‌داد.[8].[9]

در ضمن ایشان در ملاقات با دیگران با لباس رسمی (عمامه و قبا)، حاضر می‌شد.[10]

[1]. اباذری، عبدالرحیم، آیت الله بروجردی: آیت اخلاص (طلایه‌داران تقریب 1)، ص 42.

[2]. همان، ص 42 و 43.

[3]. آیت الله بروجردی: آیت اخلاص (طلایه‌داران تقریب 1)، ص 42.

[4]. ابراهیم‌پور، ابراهیم، اسوه مرجعیت: ویژه‌نامه آیت‌الله‌العظمی بروجردی، تهیه‌کننده: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، ص 29 و 30.

[5]. آیت الله بروجردی: آیت اخلاص (طلایه‌داران تقریب 1)، ص 45 و 46.

[6]. ابراهیم‌پور، ابراهیم، اسوه مرجعیت: ویژه‌نامه آیت‌الله‌العظمی بروجردی، تهیه‌کننده: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، ص 31 و 32.

[7]. همان، ص 32.

[8]. صافی گلپایگانی، لطف الله، فخر دوران، ص 31 و 32 و 19 و 86.

[9]. همان، ص 19 و 86.

[10]. آیت الله بروجردی: آیت اخلاص (طلایه‌داران تقریب 1)، ص 51.