فضائل و مناقب حضرت علی اکبر (علیه السّلام)

حضرت علی اکبر (علیه السّلام) جوانی زیبا و خوش صورت و دارای زبانی گویا و دلنشین، همراه با صفات و اخلاق حمیده و نیکویی بوده است. چنان‌که در روز عاشورا هنگامی‌که عازم میدان شد و از پدر اذن میدان گرفت، پدر بزرگوارش حضرت سیّد الشّهداء (علیه السّلام) با نگاهی مأیوسانه و چشمانی پر از اشک، رو به‌جانب آسمان کرد و گفت: «… پروردگارا ! گواه باش بر این قوم که جوانی به سوی آنها می‌رود که شبیه‌ترین مردم در خلقت و خُلق و گفتار به پیامبر تو است.[1]

از این کلام حضرت استفاده می‌شود که جناب علی اکبر (علیه السّلام) هم از لحاظ ظاهری (قیافه و صورت و سخن گفتن) و هم از لحاظ صفات باطنی، در مرتبۀ بالایی از کمالات قرار داشته که می‌فرماید شبیه‌ترین مردم به پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است؛ زیرا رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) اشرف کائنات و اشرف مخلوقات عالم است و به او خطاب «و به‌درستی که تو دارای خُلق والایی هستی»، شده است.[2]

در دنبالۀ فرمایش امام حسین (علیه السّلام) چنین آمده است: «و هر زمان که ما مشتاق دیدار پیامبرت می‌شدیم؛ (دلمان برای پیامبرت تنگ می‌شد)، به علی اکبر (علیه السّلام) نگاه می‌کردیم؛ (زیرا او آئینۀ تمام نمای رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) بود».[3]

مرحوم محدّث قمّی می‌گوید: «حضرت علی اکبر (علیه السّلام) در تمام محامد و محاسن معروف بود، چنان‌که ابو الفرج از مغیره روایت کرده که یک روز معاویه در ایّام خلافتش گفت: سزاوارترین مردم به امر خلافت کیست؟ گفتند: جز تو کسی را سزاوارتر نمی‌دانیم. معاویه گفت: چنین نیست؛ بلکه سزاوارترین شخص برای خلافت، علی بن الحسین (علیهما السلام) است که جدّش رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است و شجاعت بنی هاشم و سخاوت بنی أمیّه و حُسن منظر و فخر و فخامت ثقیف را در خود جمع کرده است».[4]

مرحوم محدّث قمّی در جای دیگری می‌گوید: «آن بزرگوار عمر شریف خود را صرف عبادت و زهد و اطعام مساکین و اکرام میهمانان می‌کرد. با همۀ مردم خوش خلق و به همه انفاق می کرد … . در زیارتش آمده است: «… بهره‌اش از دنیا فقط عمل صالح و تجارتی که مفید برای آخرت باشد، بود …».[5]

هم‌چنین ابو الفرج اصفهانی می‌نویسد: جناب علی اکبر (علیه السّلام) احادیثی از جدّ عالی‌قدرش أمیرالمؤمنین (علیه السّلام) روایت کرده است که این مطلب دلالت می‌کند بر این‌که آن بزرگوار از همان زمان طفولیّت دارای علم و کمالات وافری بوده است.[6]