فرقه دروزیه

یکی از فرقه‌های منشعب از اسماعیلیه، «فرقه دروزیه» است.

دروز جمع درزی است. در عرف عام به ضم دال خوانده شده، امّا تلفظ صحیح آن، به فتح می‌باشد. ظاهرا این کلمه، تركی و به معناى خیاط است، و از واژه‌هایی است که داخل زبان عربی شده و این گونه صرف می‌شود: «درز یدرز درزاً، الثوب؛ یعنی پیراهن را دوخت، و الدرزی: الخیاط».[1]

دروز فرقه‌ای باطنی است که عقائد پنهانی دارند، و در نواحی کوه‌های لبنان و حوران و کوه بلند حلب، پراکنده هستند.

پیرامون فرقه دروزیه کتابی قابل اعتماد نوشته نشده و خودشان نیز عقائدشان را منتشر نمی کنند تا شخص محقق چیز قابل اعتمادی در دست داشته باشد.  البته مستشرقان، کتاب هایی در این زمینه به نگارش درآورده اند که نمی توان به آنها اعتماد نمود.

شکل گیری و جدایی این فرقه از این جا شروع شد که تعدادی از اسماعیلیه قائل به الوهیت و غیبت امام یازدهمشان؛ «الحاكم باللَّه» شدند که آنها امروزه به «دروزیه» شهرت یافتند.

حاكم، «حمزة بن علی فارسی»؛ ملقّب به درزی را خواست و به او  دستور داد تا به سرزمین شام برود و رهبری اسماعیلیه آن منطقه را بر عهده بگیرد و مقرّش را نیز «وادی التیم» قرار دهد، و او را به السید الهادی ملقب نمود.

درزی در مدت کمی توانست اسماعیلیه را در آن منطقه گسترش دهد تا این که با خبر شد حاکم از دنیا رفته و پسرش حاکم متصدی امور شده است، اما درزی به وفات امام حاکم اعتراف ننمود، بلکه ادعا نمود که وی غیبت نموده و از چشم‌ها پنهان شده؛ لذا قائل به الوهیت و امامت حاکم و منتظر برگشت وی شد. به سبب این کار وی، درزیه از اسماعیلیه جدا شدند و این انشقاق در سال 411 هـ اتفاق افتاد.[2]

[1]. سبحانی، جعفر، بحوث في الملل و النحل، ج ‏8، ص 343.

[2]. همان، ص 343 و 349.