فرزندان محمد بن عثمان بن سعید

در جوامع روایی، رجالی و تاریخی شیعه از تنها فرزندی که از محمد بن عثمان یاد شده، دختری به نام «ام کلثوم» است. نجاشی در شرح حال «هبة الله بن أحمد بن محمد الكاتب‏، أبو نصر»، می نویسد: «وی معروف به «ابن برنيه» بوده و ذکر می شود که مادرش، أم كلثوم دختر أبي جعفر محمد بن عثمان العمري است».[1]

از ام کلثوم به مناسبت گزارش وی از حسین بن روح (نائب خاص سوم) و گزارش فرزندش از غسل امام حسن عسکری (علیه السلام) و موارد دیگر،[2] یاد شده است.

به گفته شيخ طوسى، ام كلثوم دختر محمّد بن عثمان، نقل مى‏كند كه حسين بن روح (رحمه اللّه) سال‏هاى طولانى، وكيل پدرم محمّد بن عثمان و ناظر املاک او بود و اسرار [و اوامر پنهانى‏] او را به بزرگان شيعه مى‏رساند.^[3]

همچنین شیخ طوسی می گوید: ابو نصر هبة اللَّه بن احمد كاتب؛ پسر دختر ابو جعفر محمد بن عثمان عمرى (قدس اللَّه روحه) و او از استادان خود روايت نموده كه چون امام حسن عسكرى (عليه السّلام) رحلت فرمود، عثمان بن سعيد آن حضرت را غسل داد و كفن و حنوط و دفن نمود. او شخصا (از جانب امام) مأمور به اين كار شد كه در ظاهر به اين كار پردازد، و ما هم حكم به ظاهر می‌كنيم اگر كسى آن را نپذيرد ظواهر حقايق را نپذيرفته و زير پا گذارده است. توقيعات حضرت صاحب (عليه السّلام) به دست عثمان بن سعيد و فرزندش محمد بن عثمان براى شيعيان و خواص پدر امام زمان (عليهما السلام) صادر می‌گشت.[4]

[1]. نجاشی، احمد بن علی، رجال نجاشی فهرست أسماء مصنفي الشيعة‌، محقق و مصحح: شبیری زنجانی، سید موسی، ص 440.

[2]. راوندی، قطب الدین، الخرائج و الجرائح، محقق/مصحح: مؤسسة الإمام المهدى (عليه السلام‏)، ج ‏3، ص 1113؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، محقق/مصحح: تهرانى، عباد الله و ناصح، على احمد، ص 363.

[3]. طوسى، محمد بن حسن‏، متن و ترجمه کتاب غیبت شیخ طوسی، ترجمه و تحقیق: عزیزی، مجتبی، ص 646.

[4]. كتاب الغيبة للحجة، ص 356.