عمره تمتع

واژه عمره در لغت به معنای زيارت آمده و در اصطلاح شرع مقدس به معنای زيارت بيت الله الحرام، استعمال گرديده‌است.

راغب اصفهاني در تعريف عمره مي‌گويد: وَالعُمرَةُ، الزيارَةُ الَّتي فيها عِمارَةُ الوُدِّ وَجُعِلَ فِي الشَّريعَةِ لِلقَصدِالمَخصوُص.[1]

عمره به معناي زيارت است كه با آن، مكان مورد علاقه آباد می‌شود و در شريعت اسلام برای قصدی مخصوص قرار داده شده است.

مرحوم شيخ طوسی (ره) در تعريف عمره چنين فرموده است: «عمره، در لغت به معنای زيارت است و در شرع عبارت است از زيارت بيت الله الحرام جهت ادای مناسک مخصوص در هر وقت و زمان ايّام سال».[2]

مرحوم طبرسی (ره) در اين زمينه، چنين مي‌فرمايد: «عمره به معنای زيارت و از عمارت، اخذ شده است؛ زيرا زائر، با زيارت خود، آن مكان را آباد می‌كند، امّا در شرع مقدس، زيارت خانه خدا، با عمل مشروع است».[3]

حج تمتّع، دارای دو عبادت به هم پيوسته؛ يعنی عمره تمتّع و حج تمتّع است كه هر دو در يک سال و به ترتيب عمره تمتّع و حج تمتّع انجام می‌گردد.[4]

انجام بخش اول حج تمتع که عمره تمتع نام دارد، تاریخ قطعی به صورت روز خاص ندارد بلکه حاجیان در ماه های حج واجب در بدو ورود خود به شهر مکه آن را انجام می دهند و به انتظار بخش دوم یا بخش اصلی حج در مکه می مانند؛ مثلا اگر یک حاجی در ماه شوال قصد سفر حج را داشته باشد با ورود به مکه عمره تمتع را انجام داده، منتظر فرارسیدن ماه ذی الحجه می شود. به همین ترتیب با ورود تدریجی حجاج به شهر مکه اعمال عمره تمتع نیز انجام می پذیرد و آن شامل خصوصیات[5] ذیل  است:

1. عمره تمتّع بايد در ماه‌های حج (شوال، ذی‌قعده و ذی‌حجه) انجام شود.

2. در عمره تمتّع بايد تقصير نمايد. (تقصير، تعيّن دارد).

3. عمره تمتّع، طواف نساء و نماز طواف مسجد ندارد.

4. محل احرام عمره تمتّع يكی از ميقات‌های پنج‌گانه است.

5. در عمره تمتّع، واجب است كه عمره و حج، در يک سال انجام گردد؛ زيرا هر دو مرتبط و به هم پيوسته است.