searchicon

کپی شد

شیعه یا سنی بودن ابن عربی

پيچيدگى شخصيت ابن عربى و روش او در برخورد با مذاهب اسلامى و شخصيت هاى مورد علاقۀ هر يك از اين مذاهب موجب اختلاف آراء در مذهب او گشته است. به گونه ای كه بعضى او را از اهل سنت و بعضى از شيعه اثنى عشرى، بعضى اسماعيلى و بعضى برتر از مذهب دانسته‏اند.

در کتاب های ابن عربی مواردی به چشم می خورد که طبق عقیده شیعه سخن گفته است و برخی افراد با استناد به این شواهد وی را شیعه دانسته اند. مانند سخنی که در کتاب فتوحات مکیه که از مهمترین آثارش است در باره حضرت علی (ع) بیان کرده و می گوید: علی ابن ابیطالب نزدیک ترین افراد به رسول خدا و سرّ همۀ انبیا و اولیا است[1].

و یا عقیده ای را که در مورد امام زمان (عج) بیان می کند  و او را خلیفه خدا در زمین معرفی می کند و می گوید از نسل فاطمه زهرا (ع) می باشد و هم اسم رسول خدا می باشد. افرادی مانند شیخ بهایی از این سخن وی اظهار  تعجب کرده و این را شاهدی بر شیعه بودن ابن عربی گرفته اند. به همین خاطر  بزرگانی از شیعه نیز  قائل به شیعه بودن ابن عربی شده اند از جمله شیخ بهایی و ابن فهد حلی و محدث سید جزایری و قاضی نورالله تستری و… .[2]

از طرف دیگر می بینیم که وی در کتاب فتوحات مکیه به صحت خلافت ابوبکر اشاره مي كند.[3] و نیز در جای دیگر از همان كتاب در مورد ابو بکر می نویسد: مردم فضیلت و برتری ابوبکر را بر دیگران می شناسند و او را شایسته خلافت و مقدم بر دیگران  می داند[4]. همچنین مطالب زیادی در آثار ابن عربی هست که با مطالعه آنها تردیدی برای خواننده در مورد سنی بودن او باقی نمی ماند.
Folk https://denmarkrx.com/tadalis-sx-uden-recept.html bruger antacida eller afkog som buffer og bruger ofte mere end en undersøgelse, enten alene eller i blanding.

اما برخی از بزرگان که قائل به شیعه بودن او شده اند در مورد بسیاری از مطالب، یا احتمال تقیه داده اند همچون شیخ بهایی که می گویند چون وی در محیطی سکونت داشته که سالها تحت حکومت بنی امیه بوده مجبور به تقیه بوده است.[5] و یا احتمال تحریف کتابهایش را داده اند چنانکه برخی طبق شواهدی قائل شده اند که کتاب فتوحات وی دارای دو نسخه بوده كه در دومی بسيارى از مطالب موجود در نسخه اول حذف و مطالب ديگرى به آن افزوده شده‏است.

از جمله شعرانى مى‏گويد: « هنگامى كه در صدد تلخيص كتاب فتوحات برآمدم با عباراتى مواجه شدم كه به گمانم با عقايد مسلم كافه مسلمين تعارض داشت بنابراین پس از اندكى شك و ترديد آنها را حذف كردم و روزى اين مطالب را با شيخ شمس الدين (متوفاى سال 955 ه. ق) كه نسخه‏اى از فتوحات را به خط خود نوشته و با نسخه مؤلف در قونيه مقابله كرده بود در ميان گذاشتم، و پس از خواندن آن دريافتم كه هيچ يك از عباراتى كه حذف كرده بودم، در آن نسخه موجود نيست. شعرانى نقل مى‏كند كه براى وى مسلم گرديد كه نسخه‏هاى فتوحات كه در زمان وى در مصر رواج داشت، شامل قسمتهايى مى‏شد كه به نام مؤلف جعل شده بود و در مورد كتاب فصوص و ديگر آثار وى نيز چنين كارى صورت گرفته بود»[6].


[1] -ابن عربی محی الدین –الفتوحات المکیه ج1ص120 چاپ بیروت انتشارات دار صادر 4جلدی( عبارت در فتوحات این است…..و أقرب الناس إليه( ای الی خاتم الانبیا) على بن أبى طالب وهو سر الأنبياء أجمعين)

[2] -فصلنامه فلسفی کلامی حزب الله مقاله شیعه بودن ابن عربی –سید محمد باقر خرازی ص64 سال پنجم شماره 14 به نقل از کتاب مجالس شرح حال ابن عربی

[3]-فتوحات مکیه- ج4ص 79- عبارت ابن عربی این است (… هذا مما یدلک علی صحة خلافة ابی بکر صدیق )

[4] -همان- ج- 3 -ص372

[5] – دایرة المعارف تشیع- ص 347 ج 1  چاپ بنیاد اسلامی طاهر چاپ اول  بهمن 66 ذیل واژه ابن عربی

[6] -م م شریف -تاریخ فلسفه در اسلام- ج1- ص564-  انتشارات حکمت  چاپ اول  به نقل از شعرانی عبد الوهاب الیواقیت والجواهر ص2 – 13.