کپی شد
شهادت یا وفات و مکان دفن احمد بن موسی (علیه السلام)
باسمه تعالی
شهادت یا وفات و مکان دفن احمد بن موسی (علیه السلام)
مورّخان در خصوص شهادت و یا وفات و محل دفن احمد بن موسی (علیه السلام) اختلاف دارند. این اختلاف مبتنی بر آن است که وی به اسفراین (از توابع استان خراسان شمالی) رفته و در آن جا به شهادت رسیده و یا در شیراز وفات یافته و یا به شهادت رسیده است. برخی عقیده دارند وی در اسفراین به شهادت رسید و در همان جا دفن شد و زیارتگاه او همان جا است. بر این اساس قبر احمد در اسفراین و یا مکانهای دیگر اطراف آن بوده و آرامگاه شیراز مربوط به احمد بن موسی نیست.[1]
برخی دیگر می گویند: احمد بن موسی در شیراز در جنگ به شهادت رسید، یا بعد از مخفی شدن، در شیراز وفات، و در همان جا دفن گردید.[2]
بعضى همین مطلب را این‌گونه بیان می کنند كه، وقتى ایشان وارد شيراز شد در گوشهاى پنهان گرديد و به عبادت پروردگار مشغول شد تا به مرگ طبیعی از دنيا رفت، كسى از محل دفن او مطلع نبود تا زمان امير مقرب الدين مسعود بن بدر الدين كه از وزراء مقرب اتابک ابى بكر بن سعد بن زنگى بود، او مشغول تعمير در محل مرقد احمد بن موسى بود، ناگاه جسدى صحيح كه هیچ‌گونه تغييری نيافته بود، پيدا شد كه در انگشت، انگشترى داشت و بر روی نگین آن نوشته بود: «العزة للَّه احمد بن موسى» جريان را به گوش ابى بكر رساندند، او بر فراز قبر قبهاى بنا كرد.[3]
نویسنده کتاب اعیان الشیعه، بعد از بیان عقیده آنانی که محل دفن احمد بن موسی را در اسفراین و یا مکان دیگر می دانند، می نویسد: این عقیده بعید و مخالف با عقیده مشهور (محل شهادت و قبر او شیراز می باشد) است.[4]
حقیقت امر آن است که به طور قاطع نمیتوان گفت قبر وی در کجا است، ولی شواهد و قرائن، دیدگاه آنانی را که قایل هستند شیراز محل دفن احمد می باشد، تأیید می کند و مشهور همین است.
تاریخ وفات احمد بن موسی دقیقاً معلوم نیست، ولی برخی تاریخ وفات را حدود 203 که همزمان با شهادت امام هشتم (علیه السلام) است، ذکر نمودهاند.[5]
[1]. امين، سيد محسن، اعيان الشيعه، ج 3، ص 192 ؛ دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج 7، ص 11.
[2]. مدرس تبریزی، محمد، ریحانة الادب، ج 4 – 3، ص 50 – 51.
[3]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، المجلسي ج 48، ص 309.
[4]. اعیان الشیعه، ج 3، ص 191 – 193.
[5]. دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج 7، ص 9؛ ریحانة الادب، ج 4 – 3، ص 51.