شناخت قیام توابین

بدون شک پشیمانی کوفیان از یاری نکردن امام حسین (علیه‌السّلام) و در نتیجه شهادت آن حضرت همراه با یاران‌ اندکش با آن وضعیت فجیع در بیابان کربلا از علل اصلی قیام توّابین می‌باشد.

الف) در این خصوص ابن اثیر می‌نویسد: «پس از آن‌که کوفیان امام حسین (علیه‌السّلام) را دعوت کردند و از یاری و اجابت او خودداری کردند، پشیمان شدند. آن‌ها گفتند: این ننگ هرگز زائل نمی‌شود، مگر این‌که با خون خود شسته و قاتلین کشته شوند».[1]

ب) سیدجعفر شهیدی نیز می‌نویسد: «خواندن حسین (علیه‌السّلام) با چنان شور و اصراری و پذیرفتن نایب وی با چنان گرمی و هیجان و رها کردن وی در چنگ دشمن با چنان ناجوانمردی و نامردی و از همه مهم‌تر زبونی عراق در مقابل شام، خاطر احساساتی مردم این سرزمین را آسوده نمی‌گذاشت. مردم کوفه همین که شنیدند یزید مُرده و می‌توانند نفسی بکشند از نو دست به‌کار شدند».[2]

پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) و عدم شرکت کوفیان در لشکر امام حسین(علیه السلام)، بزرگان کوفی جمع شده و خود را مقصر اصلی در شهادت امام حسین(علیه السلام) دانستند و مستحق ملامت؛ بنابراین بر مبارزه با قاتلان ایشان هم قسم شدند.[3]

[1]. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ترجمه: حالت، ابوالقاسم/ خلیلی، عباس، ج ۱۱، ص ۳۱۳ – ۳۱۲.

[2]. شهیدی، سیدجعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، ص ۲۰۶-۲۰۵؛ ویکی فقه.

[3]. داودی، سعید/ رستم نژاد، مهدی (زیر نظر آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى)، عاشورا ريشه ‏ها، انگيزهها، رويدادها، پيامدها، امام على بن ابى طالب عليه السلام، ص 670‏‏.