کپی شد
شست و شوى درون كعبه معظمه
شستوشوى درون كعبه مشرفه از ديرباز، به صورت سنتى معمول در آمده است. در اسلام نخستين بار درون كعبه از سوى پيامبر گرامى (صلى الله عليه و آله) شستوشو داده شد و اين كار در روز فتح مكه، پس از شكستن بتپها و از ميان بردن آثار شرک و بت پرستى به انجام رسيد.
فاسى مىنويسد: «هنگامى كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله) طواف خويش را به پايان رسانيد. عثمان بن طلحه را احضار نمود و كليد كعبه را از وى گرفت و درِ كعبه را براى ايشان باز كردند. پس حضرت به درون كعبه وارد شدند، در آن كبوترى از چوب ديد كه با دست خود آن را شكسته و بر زمين افكند».
نامبرده در جاى ديگر از اسامة بن زيد روايت مىكند كه گفت: «به همراه رسول خدا (صلى الله عليه و آله) به درون كعبه وارد شدم، حضرت تصويرى را در آنجا ديدند، پس ظرف آبى را طلب كردند. آن را براى ايشان حاضر نمودم. حضرت با آب شروع به محو كردن تصوير نمود و فرمود: «خداوند بكشد قومى را كه چيز خلق نشدهاى را به تصوير مىكشند».[1] از آن پس شستوشوى كعبه معظمه به صورت سنتى باقى مانده از دوران رسول خدا (صلى الله عليه و آله) تا كنون در آمده و اين سنت در طول ساليان دراز گذشته، معمول بوده و هست.
در دورانهاى پيش از اين، شستوشوى درون كعبه، بيش از يکبار در سال معمول بود. كه اين كار در روز پس از بيست و نهم رجب، و در روز بيست و هفتم ذىالقعده جهت آمادگى براى حج و نيز در هفته اول از ماه محرم[2] صورت مىگرفته است.
در نيمه اول از قرن چهاردهم هجرى، شستوشوى درون كعبه دو بار در سال تعيين گرديد كه نخستين بار آن در اواخر ماه ذى القعده و ديگرى غالباً در روز دوازدهم از ماه ربيع الاول شستوشو داده مىشد. در دوران ما، شستوشوى كعبه مشرفه دو بار در سال، نخست در مراسم حج و ديگر در ماه شعبان انجام مىشود.
به نظر مىرسد كه علت شستوشوى متعدد درون كعبه در سال، در دورانهاى گذشته، اين بوده كه در آن هنگام پردهداران كعبه در برابر پاداش و هديههايى، به حاجيان اجازه ورود به درون كعبه در موسم حج و نيز موسم عمره رجبيه و نيز گاه در بعضى مناسبات مذهبى مىدادند؛ بنا بر اين، شستوشوى درون كعبه پس از پايان آن زمانها ضرورى به نظر مىرسيده است، اما اكنون، به هيچ يک از حاجيان و نيز عمرهگزاران، در زمانهاى عمره، اجازه ورود به درون كعبه داده نمىشود، كه در اين ميان برخى بزرگان از شخصيتهاى دولتهاى اسلامى، مانند رؤساى جمهور كشورهاى اسلامى از اين قاعده مستثنى هستند؛ بنابراين، شستوشوى درون كعبه بيش از يک يا دو بار در سال ضرورتى نداشته كه هم اكنون در موسم حج، هنگام تغيير جامه كعبه و برداشته شدن جامه پيشين از روى آن، كعبه را از درون شستوشو داده و ديوارهاى درونى و بيرونى آن را خوشبو مىسازند.[3]
[1] . فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 146، 154 و 157.
[2] . ابن جبير، الرحله، ص 103و 104؛ فاسى، شفاءالغرام، ج 1، ص 128
[3] . انصارى، هادی و محمد الدقن، كعبه و جامه آن از آغاز تاكنون، ص 274 و 275.