کپی شد
شخصیت های مهم شیعه اثنی عشری (قرن دوم و سوم ق)
. ابو حمزه ثمالی: نام شریف او ثابت بن دینار، مردی ثقه و جلیل القدر و از زهاد و مشایخ اهل كوفه بود و كتابی در تفسیر قرآن نوشته است. امام رضا (علیه السلام) در مورد او می‌فرماید: «ابوحمزه ثمالی در روزگار خود مانند لقمان حکیم بود …».[1] دعای شریف امام سجاد (علیه السلام) که طولانی‌ترین دعای سحر ماه رمضان است، از طریق ابوحمزه ثمالی روایت شده و به همین علت «دعای ابوحمزه ثمالی» نام گرفته است.
- معلی بن خنیس: او به شغل بزازی مشغول بود. از روایات استفاده می‌شود كه معلّی از اولیاء الله و از اهل بهشت است.[2] امام صادق (علیه السلام) به واسطه اعتماد فراوانی که به او داشت، وی را وكیل و قیّم بر نفقات خانواده خویش نموده بود.
- جمیل‌بن درّاج: او با برادرش افتخار درک محضر امام صادق (علیه السلام) را داشته و جزء فضلاء و اهل دانش و فقهای معروف هستند. جمیل بسیار زاهد و عابد بود، به طوری كه سجده های طولانی او در بین مردم ضرب‌المثل بود. از جمیل سه تألیف گزارش شده است: یکی به صورت مستقل، دیگری تألیف مشترک با «مُرازم‌بن حکیم اَزْدی مدائنی« و سومی نیز تألیف مشترک با «محمدبن حُمران».[3]
از تألیف مستقل او گاهی با تعبیر «اصل» ـ که حاکی از اعتبار آن در مجموعه احادیث شیعه است ـ و گاهی با نام «کتاب» یاد شده است.[4] این اختلاف تعبیر نباید موجب تصور دو تا بودن آن شود.
دو کتاب دیگر او نیز دارای راویان بسیار است. «علی بن حدید» یکی از راویانی است که نجاشی، کتاب مشترک التألیف جمیل بن درّاج و مرازم بن حکیم را، با چند واسطه از او نقل کرده است.[5]
- عثمان بن سعید عمرى (ابو عَمرو): او اولین نائب خاص حضرت مهدی (علیه السّلام) است. وی قبلاً نیز از وكلا و یاران مورد اعتماد حضرت هادى و حضرت عسكرى (علیهما السلام) بوده است.[6]
- محمد بن عثمان بن سعید عمرى: او نیز همچون پدر، از بزرگان شیعه و از نظر تقوا و عدالت و بزرگوارى مورد قبول و احترام شیعیان و از یاران مورد اعتماد امام عسكرى (علیه السلام) و دومین نایب خاص امام مهدی (علیه السّلام) بود.[7]
- ابو القاسم حسین بن روح نوبختى: او از دستیاران نزدیک نایب دوم امام زمان (علیه السّلام) بود و عَمرى از مدت ها پیش، براى تثبیت امر نیابت او، زمینه سازى مىكرد و شیعیان را جهت تحویل اموال، به او ارجاع مىداد.[8]
حسين بن روح، کتابى در فقه شيعه به نام «التأديب» تأليف کرده بود. آن را جهت اظهار نظر، نزد فقهاى قم فرستاد. آنان پس از بررسى، در پاسخ نوشتند، جز در يک مسئله، همگى مطابق فتاواى فقهاى شيعه است.[9]
- ابو الحسن على بن محمد سَمُرى: او به فرمان امام عصر (علیه السّلام) و با وصیت و معرفى حسین بن روح نوبختى، پس از حسین بن روح، به عنوان نایب چهارم (آخرین نایب خاص) اداره امور شیعیان را عهده دار گردید.[10]
[1]. كشى، محمد بن عمر، رجال الكشي- إختيار معرفة الرجال، محقق / مصحح: طوسى، محمد بن حسن / مصطفوى، حسن، ص 203.
[2]. همان، ص 380.
[3]. نجاشی، احمد بن على، رجال نجاشي، ج ۱، ص ۱۲۷.
[4]. طوسی، محمد بن حسن، رجال شيخ طوسي ص 114.
[5]. رجال نجاشي، ج ۱، ص ۱۲۷.
[6]. طوسی، محمد بن حسن، رسائل العشر، ص ۱۶.
[7]. طوسى، محمد بن الحسن، كتاب الغيبة للحجة، محقق / مصحح: تهرانى، عباد الله و ناصح، على احمد، ص 356.
[8]. همان، ص 356.
[9]. همان، ص 390.
[10]. طبرسى، احمد بن على، الإحتجاج على أهل اللجاج، محقق / مصحح: خرسان، محمد باقر، ج 2، ص 447.