شخصیت‌های برجسته مرعشیان

برخی از شخصیت‌های برجسته دودمان مرعشی عبارت‌اند از:

اولىن شخصیت خاندان مرعشی شخصی به‌نام مرعش بن عبدالله بن حسن بن حسین بن على بن حسین بن على بن أبى طالب علویّ مرعشی، معروف به ناصر الدین است.[1]‏

اما اسامی رهبران و حاکمان دولت مرعشیان از زمان تأسیس در سال ۷۶۰ قمری تا آخرین حاکم این دولت در سال ۱۰۰۵ ق به‌قرار زیر می‌باشد:

۱. سید قوام الدین مرعشی مؤسس حکومت شیعی مرعشیان طبرستان و مشهور به میربزرگ ۷۶۰ – ۷۸۱ ق.

۲. سید کمال الدین پسر میر بزرگ  ۷۸۱ – ۷۹۵ ق.

۳. سید علی پسر سید کمال الدین  ۸۰۹ – ۸۱۲ ق.

۴. سید مرتضی پسر سید کمال الدین  ۸۱۲ – ۸۱۳ ق.

۵. سید علی پسر میر کمال  813 – ۸۲۰ ق.

۶. سید مرتضی پسر سید علی  ۸۲۰ – ۸۳۷ ق.

۷. سید محمد پسر سید مرتضی  ۸۳۷ – ۸۵۶ ق.

۸. سید عبدالکریم پسر سید محمد  ۸۵۶ – ۸۶۵ ق.

۹. سید عبدالله پسر عبدالکریم  ۸۶۵ – ۸۷۳ ق.

۱۰. سید زین العابدین پسر کمال الدین  ۸۷۳ – ۸۸۰ ق.

۱۱. سید عبدالکریم پسر سید عبدالله  ۸۸۰ – ۸۸۲ ق.

۱۲. سید زین العابدین پسر سید کمال الدین  ۸۸۲ – ۸۶۲ ق.

۱۳. سید شمس الدین پسر سید کمال الدین  ۸۹۲ – ۹۰۵ ق.

۱۴. سید عبدالکریم پسر سید عبدالله  ۸۹۹ – ۹۱۶ ق.

۱۵. سید کمال الدین پسر سید شمس الدین  ۹۰۵ – ۹۰۸ ق.

۱۶. عبدالکریم پسر عبدالله  ۹۱۶ – ۹۳۲ ق.

۱۷. امیر شاهی پسر عبدالکریم  ۹۳۲ – ۹۳۹ ق.

۱۸. میر عبدالله پسر سید محمود  ۹۳۹ – ۹۶۹ ق.

۱۹. میر سلطان مراد پسر امیر شاهی  ۹۶۹ – ۹۸۴ ق.

۲۰. میرزا خان پر سلطان مراد ( آخرین سید مرعشی) ۹۸۴ – ۹۸۶ ق.

۲۱. الوندریو و سید مظفر مرتضایی  ۹۸۶ – ۱۰۰۶ ق.[2]

بعضی دیگر از شخصیت‌های برجسته دودمان مرعشی عبارت‌اند از:

1. شریف‌ حسن‌ بن‌ حمزه بن علی المرعش، فقیه و محدث‌ امامى‌ سدۀ چهارم قمری، از علویان‌ ساکن‌ طبرستان‌ بود. ابن‌ حمزه‌ خود نیز به‌گفته فخر رازی‌، اهل‌ طبرستان‌ بود و حتى‌ اعقاب‌ او در آن‌جا مى‌زیستند.[3]
2. سید میر قوام مرعشی مؤسس حکومت شیعی مرعشیان طبرستان و مشهور به میربزرگ.[4]
3. سید اسدالله شمس الدین معروف به شاه میر از علمای زمان صفویه که شاگرد محقق کرکی بوده است. وی هم‌چنین از وزرای بزرگ درباره صفویه محسوب می‌شود که در سال ۹۶۳ ق در قزوین وفات کرد و در حرم امام رضا (علیه‌السلام) دفن شد.[5]
4. سید علی کبیر فرزند اسدالله شاه میر که منصب صدارت پدرش به‌وی واگذار شد و هم‌چنین تولیت آستان قدس رضوی (علیه‌السلام) را بر عهده گرفت. وی در مشهد از دنیا رفت و در حرم امام رضا (علیه‌السلام) مدفون شد.[6]
5. نجم الدین محمود حسینی مرعشی آملی از اجداد قاضی نورالله شوشتری.

قاضی در توصیف جدش می‌گوید:

«… تحقیق عقیده اهل خوزستان بر وجهی که از دیگر کتب به‌نظر قاصر رسیده، آن است که در زمان امویه و عباسیه اکثر اهل خوزستان معتزلی بوده‌اند و در اوائل قرن هشتم سید اجلّ امیر نجم الدین محمد الحسینی المرعشی الآملی از دارالمؤمنین آمل به‌شوشتر آمد و دختر سید عزالدوله را که نقیب سادات حسنی آن دیار بود در حباله نکاح خود درآورده و در آن‌جا اقامت فرمود و مردم آن دیار را هدایت و ارشاد فرمود. جمعی که دل‌های ایشان مستعد هدایت بود، مستبصر گردیدند و …‌».[7]

6. قاضی نورالله شوشتری که جهت تحصیل از شوشتر به مشهد و جهت تبلیغ از مشهد به هند مسافرت کرد. وی در آن‌جا مسؤولیت قضاوت را برعهده گرفت و کتاب‌های زیادی تالیف نمود و سرانجام در هند به‌شهادت رسید.[8]
7. آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی از مراجع تقلید شیعه پس از آیت الله بروجردی است.
8. شوشتری (درگذشته ۱۹۰۵ م) از روحانیان شیعه ایرانی مقیم نجف و از شاگردان زین العابدین مازندرانی که برای تبلیغ به زنگبار رفت.[9]

[1]. سمعانى‏، عبد الكريم بن محمد، الأنساب، تحقيق: المعلمى اليمانى، عبد الرحمن بن يحيى، ج 12، ص 192.

[2]. ظهیرالدین بن نصیرالدین، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، مقدمه: مشکور، محمدجواد، به‌کوشش: تسبیحی‏، محمدحسین، مقدمه، ص 40.

[3]. فخر رازى‏، محمد بن عمر، الشجرة المباركة في أنساب الطالبية، ص 184.

[4]. جایی، سید مهدی، المعقبون من آل ابی طالب، ج 3، ص 296، به نقل از ویکی شیعه.

[5]. همان، ص 228.

[6]. همان، ص 229.

[7]. شوشتری، سید نورالله، مجالس المومنین، ج 1، ص 71، به نقل از ویکی شیعه.

[8]. قمی، شیخ عباس، فوائدالرضویة فی أحوال علماء المذهب الجعفریة، ص 697، به نقل از ویکی شیعه.

[9]. عرب احمدی، امیربهرام، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ص 340، به نقل از ویکی سیعه.