شباهت و تفاوت تقیه با نفاق

در ابتدای این مقال اشاره ای به معنای نفاق و تقیه می شود:

1. نفاق در لغت به معنای سوراخ هایی است که موش صحرایی برای گول زدن دشمن خود ایجاد می کند و اصطلاحاً منافق کسی است در ظاهر مسلمان، ولی در باطن کافر است. به تعبیر ساده منافق همان شخص دو رو و دو زبان است.[1]

البته نفاق دارای گونه های مختلفی؛ مانند نفاق در عقیده؛ نفاق در گفتار و نفاق در عمل است.

2. تقیه: آن است که انسان برای دفع ضرر جانی، مالی، ناموسی و اعتقادی (دینی) از اظهار عقیده و مذهب خویش خودداری کند.

اما وجوه تفاوت نفاق و تقیه:

1. نفاق اظهار ایمان و مخفی نمودن کفر است، در حالی که تقیه اظهار کفر و مخفی نمودن ایمان است.
2. نفاق مطلقا از نظر شرع و عقل حرام و مذموم است، اما تقیه در مواردی که ضرورت ایجاب کند از نظر شرع و عقل جائز و ممدوح و حتی برخی اوقات واجب می باشد؛ چنان که خوردن مردار و گوشت خوک و امثال آن ها در شرع مقدس در حال اضطرار، جایز شمرده شده است.

بله نفاق و تقیه تنها در یک جهت؛ یعنی «اظهار خلاف باطن»، با هم مشترک هستند.[2]

[1]. ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب، ج 10، ص 59.

[2]. با استفاده از سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی.