باسمه تعالی
«سیاست های سایت اسلام پدیا»
سیاست های اسلام پدیا مجموعه ای از قوانین است که رعایت آنها از سوی کاربران و ویرایش گران ضروری می باشد. این سیاست ها به دو بخش محتوایی و ویرایشی تقسیم می شود.
پیش از هر چیز توجه به نکات زیر ضروری است:
1. اسلام پدیا سایتی اسلامی به معنای وسیع کلمه است و فقط در آن مطالب اسلامی یا آنچه مقدمه (مبادی قریبه) برای مباحث اسلامی محسوب
می شود، قرار می گیرد.
1-1. مقصود از معنای وسیع کلمه این است که به همۀ ابعاد اسلام می پردازد و همۀ مذاهب اسلامی را شامل می شود؛ یعنی از دو جهتِ قلمرو و نگاه، از جامعیت برخوردار است.
2-1. در این سایت دیدگاه مذاهبی طرح می شود که خود را مسلمان می دانند و یکی از دو ویژگی زیر را دارند: الف. طرفداران قابل توجه در سطح جهان دارند؛ ب. اگرچه فعلاً طرفدار ندارند، اما از شهرت علمی برخوردارند؛ مانند مذهب معتزله.
3-1. نقد مذاهب یا فرقه هایی که از ویژگی بالا برخوردار نیستند، مانعی ندارد.
4-1. تکمیل محتوا بر عهدۀ کاربران و پیروان مذاهب با حفظ سیاست های سایت می باشد.
2. اسلام پدیا سایتی مرجع است و به اتقان و اعتبار مطالب تأکید دارد.
3. قوانین حاکم بر تمام موارد کاربری در web باید در این سایت مراعات گردد.
الف. سیاست های محتوایی
سیاست های محتوایی، به مقبولیت و کیفیت محتوا و نام یک مقاله مربوط می شود.
1. مقالات سایت اسلام پدیا، به صورت دانشنامه ای است نه پرسش و پاسخ، یا روزنامه ای و خبری یا غیر آن … .
هر مدخلی دارای زیر موضوعاتی است که هر زیرموضوع حداکثر می تواند تا سه سطح داشته باشد.
2. از آن جایی که مطالب در اسلام پدیا در قالب یک صفحه ارائه می شود، در تهیه محتوای مدخل باید ترتیب منطقی رعایت و از ذکر مطالب تکراری در زیر موضوع خودداری شود.
3. زیر موضوعات در اکثر موارد به ترتیب زیر تهیه می شود:
الف. مفهوم شناسی؛ ب. پیشینه؛ ج. فلسفه؛ د. عوامل و دلیل؛ هـ . آثار، پیامدها و فواید آن؛ و. تبیین مباحث مرتبط.
4. مقدار حجم هر زیر موضوع حداکثر 500 کلمه است. البته این مقدار با توجه به اهمیت موضوع و دانستنی های موجود دربارۀ آن و مقدار ضرورت پرداختن به آن در روزگار ما بعد از تأیید مدیر مربوطه قابل افزایش است. در صورت امکان با افزایش مطلب، زیر موضوع تبدیل به مدخل و خود، دارای زیر موضوعاتی خواهد شد و در مدخل مزبور به آن ارجاع داده می شود.
5. گزارش اقوال مختلف در متن مقالۀ دانشنامه ای ضروری است.
6. در نقل قول ها و متن گزارشی، اگر عبارات ثقیل یا قدیمی باشد، در موارد غیر ضروری از نقل عین عبارت دیگران پرهیز می شود، مگر این که ضرورتی برای نقل عین عبارت وجود داشته باشد.
7. متن عربیِ آیات و روایات در مقاله غیر عربی نمی آید، بلکه به ترجمۀ آنها اکتفا می شود، مگر آن که متن عربی موضوعیت یا ضرورت داشته باشد.
8. مقالات باید مستند، مستدل، ساده و روان نوشته شود و از عبارت های طولانی، تکلف آمیز، و کلیشه ای پرهیز شود.
9. بر استفاده از منابع دست اوّل تأکید می شود، به ویژه در صورتی که دیدگاهی مورد نقد قرار گیرد. مقصود از منبع دست اوّل اوّلین منبع معتبری است که یک مطلب در آن ذکر شده است. در مواردی که استناد به غیر منابع دست اوّل از اتقان خاصی برخوردار باشد؛ مثلاَ منبع مزبور متواتر محسوب شود، استفاده از آن اولویت پیدا می کند و اثبات آن بر عهده کاربر است.
10. مطالبی که بدون سند و منبع، یا بدون سند و منبع موثق ذکر می شوند در معرض حذف قرار دارند، مگر آن که اعلام شود نظر شخصی نویسنده مقاله این است.
11. اولویت در ارجاع منابع در مورد مطالبی که در اسلام پدیا وجود دارد، ارجاع به خود اسلام پدیا است. با این وصف، اگر تحقیقی بهتر از آنچه در اسلام پدیا وجود دارد، در زمینه ای دارید، بهتر است ابتدا مقاله مزبور را ویرایش کنید، سپس در مقاله جدید به آن مقاله ارجاع دهید.
12. اگر تحقیقی دست اوّل است؛ یعنی تاکنون در هیچ جا منتشر نشده، باید در سایت در قسمت مربوطه به نوع تحقیق اشاره شود.
13. نویسندگان مقالات باید از طرح مسائل تنش زای فرقه ای، حزبی و گروهی بپرهیزند و در مقالۀ خود جز به مواجهۀ علمی با اندیشه های مخالف نیندیشند. انصاف علمی، نقد عالمانه و رعایت ادب قلم، به کار نبردن الفاظ زشت و توهین نکردن از ضروری ترین مسائلی است که هر نوشتۀ محققانه باید از آن برخوردار باشد. فضای حاکم بر اسلام پدیا، دوستانه توأم با احترام متقابل است.
14. مقالهها، الگوها، ردهها و ورودیها باید از دیدگاه بیطرف نویسنده حکایت کنند.
15. قواعد نامگذاری:
نام مقالهها باید از کمترین ابهام برخوردار باشد که صاحبان هر زبان به راحتی متوجه معنای آن شوند. همچنین در هنگام نام گذاری باید آسانی پیوند دهی به مقالهها ی دیگر را نیز در نظر گرفت.
16. در اسلام پدیا، امکان گذاشتن مقالههایی که تنها به توضیح یک واژه میپردازند، نیز وجود دارد.
17. بهتر است در مقالات از عکس، فیلم، نمودار و جدول حداکثر استفاده شده باشد.
سیاست استفاده از تصاویر:
* به طور کلی از بارگذاری هر گونه تصویر دارای حق تکثیر خودداری گردد. توضیحات کامل مربوط به هر تصویر اعم از منبع و حق تکثیر، در صفحۀ توضیحات آن نوشته و تلاش شود که استفادۀ مجدد از تصاویر سادهتر گردد.
* استفاده از عکس های مخالف موازین اسلامی ممنوع است.
ب. سیاست های ویرایشی
سیاست های ویرایشی، به ساختار شکلی و ویرایش لفظی مقالات مربوط می شود.
این قسمت در هر زبان شامل قواعد املای صحیح آن زبان و نشانه گذاری و ارجاع دهی به منابع می شود.
در زبان فارسی این قواعد عبارت اند از:
1. همزه از اول ضمایر اشاره (این و آن) حذف نمی شود؛ مانند: بنابراین، از این رو.
2. «این» و «آن» از کلمات پیش و پس از خود، جدا نوشته می شود، مگر در موارد زیر:
آنچه، اینها، آنها، بدین، بدان، همین، همان.
در بقیه موارد جدا نوشته می شود؛ مانند: این که، به این، آن حضرت، آن هم، آن را و … .
3. همزه در کلمۀ «است» حذف نمی شود؛ مانند: یکتا است، او است، کافی است.
4. نشانه های «تر» و «ترین» از کلمۀ پیش از خود جدا نوشته می شوند؛ مانند: مهم تر، بزرگ تر.
استثناء: بهتر، کهتر، مهتر، بیشتر، کمتر.
5. «ها» ی علامت جمع، جدا نوشته می شود؛ مانند: باغ ها، کتاب ها.
استثناء: اینها و آنها.
6. همزۀ جمع مکسر عربی، در خط فارسی حذف می شود و هنگام اضافه، به «ی» تبدیل می گردد. شهدا / شهدای انقلاب، علما / علمای اسلام، انبیا / انبیای بزرگ.
7. الف کوتاه در نام های خاص به همان صورت نوشته می شود. یحیی، موسی، عیسی.
8. الف کوتاه در نام های خاص، هنگام اضافه به شکل زیر نوشته می شود: «عیسای مسیح»، «موسای کلیم».
9. الف کوتاه در ترکیب های عربی، با همان رسم الخط نوشته می شود. عروة الوثقی، المسجد الاقصی.
10. در غیر نام های خاص، الف کوتاه به الف بلند تبدیل می شود. مستثنا، فتوا، تقوا، هوا.
11. از میان نشانه های اضافه (ء، ی) یای کوچک شده (ء) مورد پذیرش است؛ مانند: شیوه نامۀ مقالات، گریۀ مظلومانۀ فاطمه.
12. بعد از شماره نقطه (.) صحیح است.
13. نقطه ویرگول (؛) برای درنگ متوسط است. برخی از کاربردهای آن، موارد زیر است:
* میان بخش های مستقل جملات طولانی: نفاق، جنگ را در صفین بر علی (ع) تحمیل کرد؛ جنگی طولانی و فرساینده.
* پیش از کلماتی که معمولاً در آغاز جملات توضیحی می آیند؛ به شرط آن که جملۀ پیش از آنها، تمام شده باشد: الف. علی نخستین مسلمان است؛ یعنی نخستین کسی که با گواهی خود به رسالت پیامبر (ص) او را یاری رساند؛ ب. دانشمندان اسلامی شروح مهمی بر نهج البلاغه نوشته اند؛ مانند شرح ابن ابی الحدید؛ ج. خطبه های نهج البلاغه معمولاً با حمد و ثنای خدا آغاز می شود؛ مثلاً خطبۀ نخست با این عبارات شروع می شود:…
* قبل از زیرا، چراکه و هرچه که معنای این کلمات را داشته باشد.
* میان منابع متعدد در پانوشت: بحارالانوار، ج 9، ص 120؛ وسائل الشیعة، ج 5، ص 87.
* میان اقسام مجزا از یک مجموعه: نهج البلاغه در سه بخش تدوین شده است: خطبه ها؛ نامه ها؛ کلمات قصار.
۱۴. پانوشت:
نشانی منابع در پانوشت مقالات بدین شکل می آیند:
*آدرس دهی کتاب در پانوشت، این گونه است:
نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده، نام کتاب، نام مترجم یا مصحح، جلد، صفحه، مکان نشر، نام ناشر، نوبت چاپ، تاریخ نشر.
مثال: مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 23، ص 123، لبنان، مؤسسۀ الوفاء، چاپ اوّل، 1404، هـ . ق؛ هادوی تهرانی، مهدی، مبانی کلامی اجتهاد در برداشت از قرآن کریم، ص …، قم، خانه خرد، چاپ دوم، 1381.
*نشانی مقالات در پانوشت، بدین ترتیب است:
نویسنده، عنوان مقاله، نام نشریه یا کتاب یا مجموعه، سال، شماره و تاریخ نشریه، ص.
آیات قرآن این گونه ذکر می شود: بقره، 12.
*چنانچه در پانوشتی از بیش از یک منبع ذکر شود، میان منابع نقطه ویرگول (؛) گذاشته می شود. نام منابع باید به همان شکلی که در آنها ذکر شده است، یاد شود و از غلط های مشهور در این عرصه، به شدت پرهیز کرد. «وسائل الشیعة» نه «وسایل الشیعه»؛ «الدر المنثور» نه «درالمنثور».
*چنانچه یک منبع، در پانوشت بیش از یک بار تکرار شود، مشخصات کتاب شناختی یک بار (دفعه اول) کافی است. لذا در دفعات بعد فقط به نام کتاب، جلد و صفحه اکتفا شود.
*از القاب و عناوین برای نویسندگان باید خودداری کرد، مگر آن که شخصی به لقبی شهرت عام یافته باشد؛ مانند شیخ مفید، علامه مجلسی، امام خمینی. بنابراین، در ارجاعات عنوان های افزوده؛ مانند علامه، آیت الله، دکتر و … از نام پدیدآورندگان حذف می شود، حتی اگر در شناسنامۀ اثر آمده باشد.
اگر فکر می کنید سیاست های اعلام شده نیاز به ویرایش دارد در ارسال آن تردیدی به خود راه ندهید.