سهل بن حنیف و حضور در غزوه بنی نضیر

هنگامى‌كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) براى سركوبى مردم بنى نضير عزيمت كرد با توجه به حصار آنان خیمه آن‌حضرت را در آخرين نقطه بنى‌حطمه بطحا سر پا كردند چون شب فرارسيد از بنى نضير تيرى به سوی خيمه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) افكندند حضرت دستور داد خیمه او را در دامنه كوه قرار دادند و مهاجر و انصار اطراف خیمه آن‌حضرت را احاطه نمودند.

چون شب كاملا همه‌جا را تاريک كرد مسلمانان على (علیه السلام) را نديدند به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) عرضه داشتند على كجاست؟ ما او را نمى‏بينيم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود خيال می‌كنم براى انجام كارى به نفع شما اقدام كرده‌است، طولی نکشید که على (علیه السلام) آمد و سر يهودى به نام عرورا كه تير به خیمه رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) زده بوده در برابر آن حضرت گذارد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پرسيد چه كردى؟ عرض كرد دانستم كه اين بدكردار آدمى دلاور و بی‌باک است در كمين او نشستم و گفتم ممكن است شب هنگام به قصد شبيخون بر ما از حصار خود بيرون آيد فاصله‌ای نشد ديدم با شمشير كشيده به اتفاق نه نفر از يهوديان به طرف ما مى‏آيد من هم فرصت را غنيمت شمرده به او درآويخته و كارش را تمام كردم، ولی همراهانش فرار كرده و بلادرنگ نزديک حصار خود رفتند اكنون عده‏اى را با من همراه كن آرزومندم بر ايشان پيروز شوم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ده نفر از اصحاب را از قبيل ابو دجانه سماك بن خرشه و سهل بن حنيف را با او همراه كرد و آنان به جانب آن عده جرکت كرده و پيش از آن‌كه يهوديان به حصار خود وارد شوند به آن‌ها دست يافته همه را كشتند و سرهاشان را حضور رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آوردند، پيامبر اكرم دستور داد آن‌ها را در يكى از چاه‌هاى بنى‌حطمه ريختند. همين عمل على (علیه السلام) موجب شد که مسلمانان بتوانند حصار بنى نضير را فتح كنند و پيروز شوند.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پس از آن‌كه بر بنى نضير تسلط يافته ثروت‌هاى آنان را در ميان مهاجر و انصار[1] تقسیم نمود.[2]

نظر به این‌که اموال بنو نضير در زمره «فیء» به‌شمار مى‏رفت و مخصوص رسول الله (صلی الله علیه و آله) بود. پس آن‌را ميان مهاجران تقسيم كرد و از آن به احدى از انصار نداد جز دو مرد فقير يعنى سماك بن خرشة ابو دجانه و سهل بن حنيف.[3]

کاتب واقدی نیز می‌گوید: فضل بن دكين از ابن عيينه، از زهرى نقل مى‏كند پيامبر (صلی الله علیه و آله) از اموال بنى نضير به هيچ كس از انصار جز سهل بن حنيف و ابو دجانه چيزى عطا نفرمود و فقط به آن دو كه مستمند بودند عنايت فرمود.[4]

[1]. برخی از انصار.

[2]. مفید، محمد بن محمد، الارشاد في معرفة حجج الله علی العباد، ساعدى خراسانى‏، محمد باقر، ص 85 و 84.

[3]. بلاذرى، أحمد بن يحيى، فتوح البلدان، ترجمه: توكل، محمد، ص 30؛ حرانی، ابن شعبه، تحف العقول عن آل الرسول (ص‏)، ترجمه: جعفرى، بهراد، ص 323 – 325.

[4]. كاتب واقدى، محمد بن سعد، الطبقات‏الكبرى، مترجم: مهدوى دامغانى، محمود، ج ‏4، ص 396.