searchicon

کپی شد

سنگسار

یکی از حدود زنا سنگسار كردن است. سنگسار حد كسى است كه زن عقدى دائمى يا كنيز مملوك دارد و در حالى كه بالغ و عاقل و آزاد بوده با او نزديكى كرده و هر وقت هم بخواهد مى‌تواند با او نزديكى كند، اگر با زنى كه بالغه و عاقله است زنا كند بايد او را سنگسار نمايند.[1]

در موقع اجرای سنگسار در جایی که زنا به گواه ثابت شده باشد اگر امام معصوم(ع) حضور دارد اول گواهان سنگ بزنند بعد امام(ع)، و اگر زنا به اقرار ثابت شده باشد، اول امام سنگ بزند و بعد جماعتى که حضور دارند.

یکی دیگر از حدود زنا که اول تازيانه و بعد از آن سنگسار مترتب می شود، در مورد پيرمرد و پیززنی است كه محصن باشند و زنا كنند، زيرا عذر ايشان به اعتبار پيرى و انكسار شهوات كمتر است، و گناهشان عظيم‏تر، و جمع كثيری از علماء ميان اين قسم و قسم سابق فرق قائل نشده اند، مى‏گويند: مردى كه زن يا كنيز داشته باشد و زنى كه شوهر داشته باشد به شرائطى كه گذشت، خواه جوان باشد، و خواه پير، اول او را تازيانه مى‏زنند و آخر سنگسار مى‏كنند.[2]

با توجه به این که شرایط اثبات جرمی که مرتکب آن، محکوم به مجازات سنگسار می شود، بسیار دشوار است، عملاً اجرای این حد الاهی به ندرت اتفاق می افتد، اما با این وجود، گزارش های تاریخی، حکایت از چند مورد اجرای آن در زمان پیامبر (ص) دارد که به نمونه هایی از آن اشاره می کنیم:

1. أَنَّ مَاعِزَ بْنَ مَالِكٍ أَقَرَّ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) بِالزِّنَى فَأَمَرَ بِهِ أَنْ يُرْجَم؛[3] ماعز بن مالک نزد پیامبر خدا (ص) به انجام زنا اقرار کرد و پیامبر (ص) دستور داد که او را سنگسار کنند.

2. و قد ثبت في الأحاديث أن رسول الله (ص) رجم اليهودي و اليهودية لما جاءت اليهود بهما و ذكروا زناهما؛[4] در روایات درج شده که پیامبر (ص)، مرد و زنی یهودی را بعد از آن که همکیشانشان گواهی به زنای آنان دادند، سنگسار کرد{با توجه به این که بر اساس شریعت یهود نیز مجازات این افراد، سنگسار است}.

3. قال في المنتقى في سياق حوادث السنة التاسعة…. و فيها رجم رسول الله (ص) الغامديه.[5] کازرونی در کتاب منتقی، ضمن حوادث سال نهم هجری بیان کرده که در این سال، پیامبر (ص) زنی از قبیلۀ بنی غامد را سنگسار کرد.

4. و في الحديث أنه (ع) رجم الغامدية و الجهينية بإقرارهما كما رجم ماعزا بإقراره.‏[6]

روایت شده که پیامبر (ص) همان طور که ماعز را با اقرارش سنگسار کرد، این حکم را در مورد دو زن از قبیله های بنی غامد و جهینه نیز با اقرارشان اجرا نمود.

5. “سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (ص) يَقُولُ يَوْمَ جُمُعَةٍ عَشِيَّةَ رُجِمَ الْأَسْلَمِي‏…”[7]

جابر بن سمره نقل می کند که من در همان روز جمعه ای که فردی به نام اسلمی سنگسار شد، از پیامبر (ص) شنیدم که می فرمود … .

در نهایت، باید به این نکته توجه داشت که اجرای این حکم که موضوع آن به ندرت ممکن است بدون اقرار متهم ثابت شود، هرچند در نگاه اول، خشن به نظر می رسد، اما اگر مرتکب چنین جرمی، توبه نموده[8] و سپس حکم اجرا شود، گناه او پاک شده و جایگاهش در بهشت خواهد بود.[9]


[1]. توضيح المسائل (محشى – امام خمينى)، ج ‌2، ص 816.

[2]. مجلسى، محمد باقر،حدود و قصاص و ديات، محقق / مصحح، فاضل، على، ص 15-17، مؤسسة نشر الآثار الإسلامية، چاپ اول، قم.

[3]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 7، ص 185، ح 5، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 هـ ش.

[4]. احسائی، ابن ابی جمهور، عوالی اللئالی، ج 1، ص 455، ح 193، انتشارات سید الشهداء، قم، 1405 هـ ق.

[5]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 21، ص 366، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 هـ ق.

[6]. عوالی اللئالی، ج 3، ص 441.

[7]. بحار الانوار، ج 36، ص 239، ح 38.

[8]. گفتنی است که از نظر فقهی اگر انسان اقرار به زنا كند و پس از آن توبه نماید امام مى‏تواند او را عفو كند، اما اگر زنا به شهود ثابت شود توبه سودى برای اسقاط حد ندارد و اگر پيش از ثبوت و گواهى شاهدان توبه كند حد هم ساقط مى‏شود. نک: ترجمه و شرح تبصرة المتعلمين في أحكام الدين، ج ‏2، ص 729؛ معرفت، محمد هادی‏، تعليق و تحقيق حول كتاب القضاء، ص405؛  المؤمن القمي، محمد، مباني تحرير الوسيلة، ج ‏2، ص139؛                     نجفی، محمد حسن، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ج ‏41، ص 581.

[9]. محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج 9، ص 120، ح 10415، مؤسسة آل البیت، قم، 1408 هـ ق.