سلسله امامان فرقه اسماعيلیه

اسماعيليه، آغاز امامت را از هبوط حضرت آدم (علیه السلام) به زمين گرفته‌اند، نه از اسماعيل بن جعفر صادق (عليه السلام) و معتقدند که از آغاز خلقت تا به امروز، جريان امامت ادامه داشته است. آنان براى اين سلسله، ادوار و اکوارى قائل شده‌اند که هر دور آن از يک امام مقیم، رسول ناطق و يا اساس او، و هفت امام که با هفتمين امام، دوره کامل مى‌شود، تشکیل می‌شود. در برخى شرايط و حالت‌هاى استثنايى، تعداد امامان، از هفت فراتر مى‌رود، که تنها مربوط به امامان مستودع است نه امامان مستقر.

دوره نيز يا کوتاه است يا بلند، دوره کوتاه ميان هر ناطق و ناطق بعدى است که در آن هفت امام قرار دارند، و دوره بلند از زمان آدم (عليه السلام) آغاز مى‌شود و تا امام «قائم منتظر» ادامه مى‌يابد که هفتمين دوره است و هم زمان با آن شش ناطق، کامل مى‌شوند.

دوره‌ها و مدت آن

دوره اول: از زمان هبوط آدم (علیه السلام) تا ابتدای طوفان نوح (علیه السلام) است و مدت آن 2080 سال و 4 ماه و 15 روز بوده است.[1]

دوره دوم: از زمان طوفان در سال 2242، تا ولادت إبراهيم خليل (علیه السلام)، است و مدّت آن 972 سال و 6 ماه و 15 روز به طول انجامید.[2]

دوره سوم: از زمان ولادت إبراهيم خلیل (علیه السلام) تا زمان ظهور موسى کلیم (علیه السلام) است، و مدت آن 1150 سال و 7 ماه و 18 روز بوده است.[3]

دوره چهارم: از زمان ظهور موسى کلیم (علیه السلام) تا زمان ظهور زکریا (علیه السلام) است.[4]

دوره پنجم: از زمان ولادت عیسی مسیح (علیه السلام) تا زمان ظهور حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) است، و مدت آن 670 سال و 16 روز بوده است.[5]

دوره ششم: از تاريخ هجرت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) شروع، و به ظهور قائم منتظر (علیه السلام) منتهی می شود و تعیین مدت آن ممکن نیست.[6]

نویسندگان تاریخ اسماعیلیه در کتاب‌های خود به سلسله امامان اسماعيلى با ذکر نام افراد در هر یک از این دوره‌ها اشاره نموده‌اند؛ به عنوان نمونه: عارف تامر در كتاب «الإمامة فى الإسلام» و کتاب «الشجرة االاسماعيلية الامامية» به ذکر جزییات سلسله امامان اسماعیلی پرداخته است.[7]

سلسله امامان اسماعیلیه در دوره ششم

امامان اسماعیلیه در دوره ششم عبارتند از:

1- عمران (امام مقیم)، محمد (صلی الله علیه و آله) م 571- 634 (رسول ناطق)، علي بن أبي طالب (علیهما السلام) (اساس الدور و امام مستقر).

2- أبو طالب (علیه السلام) (امام مقیم)، حسين بن علي‏ (علیهما السلام) (امام مستقر).

3- علي بن الحسين زين العابدين (علیهما السلام) (امام مستقر).

4- محمد بن علي الباقر (علیهما السلام) (امام مستقر).

5- جعفر بن محمد الصادق (علیهما السلام)(امام مستقر).

6- إسماعيل بن جعفر (علیه السلام)(امام مستقر).

7- محمد بن إسماعيل‏ (امام متم و مستقر).

در این دوره، عمران و أبوطالب، إمام مقيم در عهد رسول ناطق؛ محمد (صلی الله علیه و آله) اند، و إمام محمد بن إسماعيل إمام هفتم متم است. نکته قابل توجه در این دور آن است که نام إمام حسن بن علي مجتبی (علیهما السلام)، محمد بن الحنفية، و موسى بن جعفر الكاظم (علیهما السلام) ذکر نشده است؛ زیرا آنان نزد اسماعیلیه به عنوان امام مستودع شناخته می شوند.[8]

آن چه که از امامان اسماعیلی در عصر حاضر مطرح است، همه مربوط به دوره ششم است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.

[1]. سبحانی، جعفر، بحوث في الملل و النحل، ج ‏8، ص 236.

[2]. همان، ص 238.

[3]. همان، ص 239.

[4]. همان، ص 242.

[5]. همان، ص 244.

[6]. همان، ص 246.

[7]. ر.ک: تامر، عارف، الإمامة في الاسلام، ص 145 – 161.

[8]. بحوث في الملل و النحل، ج ‏8، ص 246.