سعید بن حمدان

وی مکنّی به ابوالعلاء[1] و أبو الهيجاء،[2] حمدانی‏ فرزند حمدان بن حمدون تغلبی برادر ابی‌فراس است.[3]

ناصرالدوله پس از کشته شدن پدرش، در حکومت نواحی تحت حاکمیت پدرش (موصل و چند شهر کوچک) ابقاء شد و در سال ۳۱۸ ق، کارگزار دیار ربیعه، نصیبین، سنجار و برخی نواحی دیگر گردید.[4] اندکی بعد در همان سال ۳۱۸ ق، مقتدر عباسی حکومت موصل و دیار ربیعه را به ابوالعلاء سعید بن حمدان سپرد.[5]

ابوالعلاء به‌نبرد با رومیان پرداخت. وی ابتدا سمیساط را از محاصره رومیان خارج کرد. آن‌گاه، شهر ملطیه و مناطق مرزی را به‌تصرف درآورد و با جمع زیادی از اسیران رومی بازگشت.[6] ابوالعلاء در سال ۳۲۳ ق، در پی بروز اختلاف با برادرزاده‌اش (ناصرالدوله) که به‌وقوع جنگی میانشان انجامید، کشته شد.[7]

[1]. همدانی، محمد بن عبدالملک، تکملة تاریخ الطبری در ذیول تاریخ الطبری، ص ۲۷۱؛ ابن اثیر، على بن ابى الكرم، الکامل في التاریخ، ج ۸، ص ۲۱۷.

[2]. این کنیه مشترک است برای وی و فرزندش حرب بن سعيد بن حمدان و  عموی أبي فراس عبد الله بن حمدان پدر ناصر الدولة حسن بن أبي الهيجاء عبد الله بن حمدان بن حمدون تغلبي، امین، سید محسن، أعيان‏الشيعة، ج ‏2، ص 442.‏

[3] . أعيان‏الشيعة، ج ‏2، ص 442.

[4] . الکامل في التاریخ، ج ۸، ص ۲۱۴ – ۲۱۷.

[5] . تکملة تاریخ الطبری در ذیول تاریخ الطبری، ص ۲۷۱؛ الکامل في التاریخ، ج ۸، ص ۲۱۷.

[6] . الکامل في التاریخ، ج ۸، ص ۲۳۴ ـ ۲۳۵.

[7] . همان، ص ۳۰۹؛ ابوالفداء، اسماعیل بن علی، المختصر فی اخبار البشر: تاریخ ابی الفداء، ج ۱، جزء ۲، ص ۸۳؛ ابن خلدون، ، عبد الرحمن بن محمد، ديوان المبتدأ و الخبر فى تاريخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوى الشأن الأكبر (تاریخ ابن خلدون)، ج ۳، ص ۴۹۷.