کپی شد
سجده های واجب قرآن
مطابق فتوای همه مراجع تقلید، بر انسان واجب است بعد از خواندن یا شنیدن آیاتی که سجده واجب دارند، سجده کند.
حضرت امام خمینی (ره) در این باره فرموده اند:”در هر يك از چهار سوره “و النجم”، “اقرء”، “الم تنزيل” و “حم سجده”، يك آيه سجده است كه اگر انسان بخواند يا گوش به آن دهد، بعد از تمام شدن آن آيه، بايد فوراً سجده كند و اگر فراموش كرد، هر وقت يادش آمد بايد سجده نمايد.[1]
بعضی از مراجع معظّم تقلید فرموده اند: حتّی اگر بدون اختیار به آيۀ سجده گوش دهد یا این آیات بگوشش بخورد بنا بر احتیاط واجب باید سجده کند.[2]
لازم به تذکر است که در سجده های واجب قرآن نمىشود بر چيزهاى خوراكى و پوشاكى سجده كرد اما لازم نيست سایر شرایط معتبر در سجده نماز مراعات شود[3]؛ مثلا لازم نیست که رو به روی قبله باشند یا طهارت و وضو داشته باشند.
همچنین گفتن ذکر خاصی هم واجب نیست و حتی اگر ذکر نگوید و به قصد سجده پیشانی خود را به زمین بگذارد کافی است.[4]
بنابراین اگر انجام چنین سجده ای امکان پذیر نباشد، باید مشکل را از طریق دیگری حلّ کرد؛ مثل این که از قاریان در خواست شود که در این گونه مجالس سوره های سجده دار تلاوت نکنند و یا برگزار کنندگان این گونه مجالس در جایی این جلسات را بر قرار کنند که برای حاضرین امکان سجده کردن به هنگام تلاوت آیه های سجده دار باشد و اگر هیچ کدام ممکن نبود خود انسان باید در چنین مجالسی مثلا با خارج شدن از مجلس، مواظبت کرده که آیه های سجده دار به گوشش نخورد.
البته در هنگام شنیدن آیاتی که سجده واجب دارند از پخش غیر زنده، بعضی از مراجع معظم تقلید، سجده را واجب نمی دانند[5] هر چند به جا آوردن آن اشکالی ندارد.
[1] توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج 1، ص 592، م 1093.
[2] همان ، آیات عظام شبیری زنجانی و مکارم شیرازی.
[3] توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج 1، ص 595، م 1097.
[4] همان، م 1099.
[5] توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج 1، ص 593، م 1096، اگر آيه سجده را از كسى كه قصد خواندن قرآن ندارد، بشنود، يا از مثل گرامافون آيه سجده را بشنود لازم نيست سجده نمايد ، ولى اگر از آلتى كه صداى خود انسان را مىرساند بشنود واجب است سجده كند.