سجده بر خاک کربلا

سجده کردن بر خاک صحیح است. این خاک چه خاک مدینه و مکه باشد و چه خاک عراق، کربلا یا خاک هر نقطۀ دیگری از عالم.

شیعه برای اثبات این باورش به روایاتی تمسک می کند که به برخی اشاره می شود.

عایشه از پیامبر خدا (ص) نقل کرده که فرمود: «زمین برای من سجده گاه و پاک کننده قرار داده شد»[1] طبق این حدیث سجده بر خاک صحیح است.

در صدر اسلام که مساجد فرش نداشت، همه مسلمین در نماز بر خاک و رمل و شنی که با آن کف مساجد خود را پوشانیده بودند سجده می کردند و نه تنها پیامبر اکرم (ص) مسلمین را از این عمل منع نمی کرد؛ بلکه بر عکس وی از سجده بر غیر خاک (پارچه، لباس و عمامه) جلوگیری می نمود.[2] بنا بر این سجده بر خاک، سنگ، شن، رمل، حصیر سیره و سنت قطعی رسول اعظم (ص) بوده است و هیچ مسلمانی نیست که منکر جواز سجده بر خاک باشد و همۀ مذاهب اسلامی چنین سجده ای را صحیح می دانند، اما نسبت به خاک کربلا، شیعه معتقد است، سجده بر خاک کربلا مستحب است؛ زیرا در این خاک فرزند گرامی رسول خدا ، سید و آقای جوانان بهشت حسین بن علی (ع) برای حفظ دین خدا و احکام آن، جهاد کرد و به همراه فرزندان و اصحاب خویش به شهادت رسید. نخستین کسی که بر تربت امام حسین (ع) سجده کرد، حضرت علی بن الحسین، امام سجاد (ع) بود که امام چهارم شیعیان و مورد اعتماد و محبوب دل های همۀ مسلمانان و دوستان پیامبر اکرم (ص) است. بعد از ایشان شیعیان نیز به تبعیت از امامان معصوم (ع) خود سجده بر این خاک را امری مستحب می دانند.[3] البته این مربوط به بعد از شهادت حضرت امام حسین (ع) است که حود پنجاه سال بعد از رحلت پیامبر (ص) واقع شده است، اما این باعث نمی شود که بگوییم چون پیامبر اکرم (ص) بر خاک کربلا سجده نکرده است پس ما هم نباید سجده کنیم و سجده بر آن را افضل بشماریم. نظر به این که خاک کربلا از جنس زمین و از نوع خاک های دیگر جاهای کره زمین است، پس قطعا سجده بر آن صحیح است. مضافاً بر این که در منابع شیعه و سنی روایاتی وجود دارد که نشانۀ اهمیت و محبوبیت خاک کربلا در نزد خدای متعال است.

شیعه و سنی روایت کرده­اند که جبرئیل (ع) خاک کربلا را برای رسول خدا آورد.

در منابع اهل سنت از امٌ سلمه نقل شده است که گفت: «روزی رسول خدا (ص) به من فرمود که دم در بایست و اجازه نده کسی وارد شود» امٌ سلمة می گوید: «من دم در ایستادم. حسین آمد و خواست داخل شود، خواستم جلوگیری کنم؛ ولی نتوانستم. این پسر بچه پیش پدر بزرگش رفت. به رسول خدا گفتم فدایت شوم به من فرموده بودی اجازه ندهم کسی وارد شود؛ ولی فرزند شما از دستم فرار کرد و نتوانستم ممانعت کنم.» امٌ سلمه به پیامبر خدا عرض می­کند: «از کنار در دیدم که در دست شما چیزی است و اشک­هایتان جاری است و این پسر بچه هم بر روی شکم شما نشسته است! پیامبر اکرم (ص) فرمود: «بله، جبرئیل نزد من آمد و به من خبر آورد که امت من این فرزندم را می­کشند و خاک محل شهادت او را به من داد. این خاکی که در دستم هست همان خاک است.» [4] این روایت عیناً یا با کمی اختلاف در منابع دیگر اهل سنت نیز آمده است.[5]

شیعه هم این روایت را نقل کرده است در روایتی امام باقر (ع) می فرماید: جبرئیل خاکی که حسین (ع) بعداً بر روی آن کشته شد را برای پیامبر (ص) آورد و آن خاک در نزد ما است.[6]

بنا براین از نظر شیعه و سنی، سرزمین و خاک کربلا بسیار با اهمیت است و قطعاً سجده بر آن هم از سجده بر خاک های دیگر افضل است.