زیارت امام رضا (علیه السلام)

تعریف  زیارت

«زیارت» در لغت به معنای قصد و توجه به زیارت شونده[1] و به ملاقات او رفتن است[2]. «زائر» اسم فاعل زیارت؛ به معنای زیارت کننده، و «مَزور» اسم مفعول و به معنای زیارت شونده است.

در اصطلاح، زیارت به معنای قصد و توجه زیارت شونده همراه با اکرام و تعظیم و انس با او است.[3] در فرهنگ دینی، «زیارت» به معنای  حاضر شدن بر قبور پیامبران و امامان (علیهم السلام) و بزرگان دینی همراه با اکرام و تجلیل آنها و رعایت آداب خاص می باشد.

جایگاه زیارت در اسلام

زیارت در اسلام، امری شایسته و مستحب و مورد سفارش است، مخصوصاً  اگر مراد از قبور، مزار اولیای الهی باشد. همه فِرَق و مذاهب اسلامی به جز یک فرقه از حنبلی های متأخر به نام وهابیت، بر مشروعیت زیارت اتفاق نظر دارند. در مذهب شیعه بیش از همه، در باب زیارت و اهمیت آن سفارش شده است. در مذهب تشیع، زیارت معصومان (علیهم السلام) بعد از مرگ آنها، مساوی با زیارتشان در حال حیات، معرفی شده است.

امام رضا (علیه السلام) می فرماید: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «من زارنى في حياتى او بعد موتى فقد زار اللَّه تعالى؛ هر كه مرا زيارت كند، خواه در حيات و خواه بعد از وفاتم، چنان است كه خداوند سبحان را زيارت كرده است».[4]

همچنین در این مورد امام رضا (علیه السلام) فرمود: «هر امامی را در گردن اولیا و پیروانش عهدی است كه وفای به آن عهد و حُسن ادای آن، با زیارت قبور آنان تمام و كامل می شود. پس هرکس آنان را از روی رغبت و میل زیارت نموده و آن چه را که ایشان به آن توجه دارند، تصدیق نماید، امامان در روز قیامت شفیع او خواهند بود».[5]

در روایات داریم که آرامگاه اولیای الهی بقعه ای از بقعه های بهشت است؛ یعنی همانطور که بهشت محل وصال حقیقی به خداوند و سلامت و امنیت نفس و برآورده شدن آرزوها و … است، حرم­های اولیای الهی نیز این چنین است و تا این اندازه موجب صفای روح و شفای دل و برآورده شدن حوائج می شود.[6] رسول خدا (صلی الله علیه و آله) خطاب به امیرالمؤمنین (علیه السّلام) فرمود: «…اى ابا الحسن خداوند قبر تو و قبور فرزندان تو را بقعه‏اى از بقعه ‏هاى بهشت مى‏گرداند…».[7]

بدیهی است که زیارت قبر مطهر امام رضا (علیه السلام) نیز دارای اهمیت ویژه و مشمول این برکات خواهد بود.

مرقد مطهر آن حضرت بقعه ای از بقعه های بهشت و محل رفت و آمد فرشتگان الهی می باشد و اقبال به زیارت آن جناب، موجب وفای به عهد با آن حضرت و بلکه سلسله امامت و ولایت و بهره­مندی از شفاعت آنان خواهد شد.