searchicon

کپی شد

زیادیه (صفریه)

زیادیه یا صفریه پيروان زياد بن عبد الرحمن بودند كه از خوارج «ثعلبيه» به شمار مى‏رفتند و شيبان بن سلمه خارجى را تكفير كردند.

و الزِّيَاديَّةُ من الخوارِج: فِرقة، نُسِبوا إِلى زِيادِ بن الأَصفَر، و يقال لهم: الصُّفْريّة أَيضاً. [1]

صفریه به ضم صاد و كسر را، گروهى از «حروريه» و خوارج، منسوب به عبد اللّه بن صفّار، و يا به رئيس خود، زياد بن اصفرند و يا منسوب به صفره (رنگ زرد) هستند.

بعضى اين اسم را به كسر صاد گرفته و اين نسبت را به علّت بى‏دينى ايشان دانسته‏اند.

اصمعى می گويد: مردى از «صفريه» با رفيقش در زندان مخاصمه مى‏كرد و به وى گفت: «انت و اللّه صفر من الدين» به خدا سوگند تو از دين هيچ ندارى.

به قول عبد القاهر بغدادى: اينان از پيروان زياد بن اصفرند و گفتارشان چون ازارقه است و گناهكاران را مشرک می دانند و در كشتن كودكان و زنان مخالف خود همداستان نيستند.

گروهى از «صفريه» می پنداشتند: گناهانى را كه در شرع براى آنها حدى معين شده مرتكب آنها را جز به موضوع آن گناه مانند: زانى، قاذف و سارق نمى‏توان ناميد و آنان را مشرک نتوان شمرد و هر گناهى كه در شرع برايش حدى معين نشده كفر است … .

گروهى از «صفريه» با بيهسيه هم داستان شده و گفتند تا گناهكار را نزد قاضى نبرند و او را حد نزنند حكم به كفر او نتوان داد.

پس «صفريه» بر سر سه دسته شدند:

دسته‏اى مانند «ازارقه» هر گناهكارى را مشرک می دانند.

 گروهى گفتند: نام كفر بر هر گناهكارى كه گناه او را حد شرعى نمى‏باشد اطلاق مى‏شود و آن‏كس را که  براى‏ ارتكاب گناه حد می خورد از ايمان بيرون است ولى كافر نيست.

عدّه‏اى گفتند: نام كفر بر گناهكارى كه او را قاضى «حد» زند اطلاق مى‏شود.[2]



[1]. حسينى واسطى، سيد مرتضى، ‏تاج العروس من جواهر القاموس‏، ج‏4، ص 487، ناشر، دار الفكر، بيروت‏ چاپ: اول، 1414 ق‏. ‏

[2]. شهرستانى، ‏الملل و النحل،‏ ناشر، ج‏1، ص 159، الشريف الرضي، قم،‏ چاپ سوم، 1364 ش‏؛  مشكور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص303- 302، ‏ناشر، آستان قدس رضوى،‏ مشهد چاپ دوم‏، 1372 ش‏