زندگی نامه موسی کلیم الله (علیه السلام)

حضرت موسی (علیه السلام) از پیامبران اولوالعزم[1] و ملقب به کلیم الله است. نام مبارک او صد و سی و شش بار، در سی و چهار سوره قرآن مجید آمده است. نام سوره ها و آیاتی که نام حضرت موسی (علیه السلام) در آنها ذکر شده است عبارتند از: بقره / 51، 53، 55، 60، 61، 67، 87، 92، 108، 136، 246، 248؛ آل عمران / 84؛ نساء / 152، 153، 163؛ مائده / 22، 24 27؛ انعام / 84، 91، 154؛ اعراف / 102، 103، 114، 116، 121، 126، 127، 130، 133، 137، 141، 142، 143، 147، 149، 153، 154، 158، 159؛ یونس / 75، 77، 80، 81، 83، 84، 87، 88د هود / 17، 97، 111؛ ابراهیم / 5، 6، 8 ؛ اسراء / 2، 101، 102؛ کهف / 61، 67؛ مریم / 51؛ طه / 5، 6، 9، 11، 19، 36، 40، 49، 50، 57، 61، 67، 70، 77، 83، 86، 88، 91؛ انبیاء / 48؛ حج 44/؛ مؤمنون / 45، 50؛ فرقان / 35؛ شعراء / 3، 5، 10، 43، 45، 62، 64، 66؛ نمل / 7، 9، 10؛ قصص / 3، 7، 10، 15، 18، 19، 20، 29، 30، 31، 36، 37، 38، 43، 44، 48، 76، عنکبوت / 39؛ سجده / 23؛ احزاب / 7، 69؛ صافات / 102، 114؛ غافر / 3، 5، 23، 26، 27، 37، فصلت 45؛ شوری / 13، زخرف / 46؛ احقاف / 12، 30؛ ذاریات / 38؛ نجم / 36؛ صف / 5؛ نازعات / 15؛ اعلی / 19.

او پیامبر و رهبر قوم بنی اسرائیل بود که ایشان را از مصر و اسارت فرعونیان بیرون آورد. خداوند دین یهود را به وسیله او به بنی اسرائیل ارزانی داشت.[2] نام پدرش بر اساس تورات عمرام است که در عربی به صورت عمران در آمده است.[3] نام مادر آن حضرت را نیز یوکابد یا یوکبد نوشته اند.[4]

زمان بعثت حضرت موسی (علیه السلام) در قرن‌های 13 تا 15 پیش از میلاد مسیح بوده

زندگی حضرت موسی با استناد به آیات قرآن:

فرعون مصر خوابی دیده بود که طفلی در بنی اسرائیل به دنیا خواهد آمد که حکومت او را نابود خواهد ساخت. بنابراین دستور داده بود همه فرزندان پسر بنی اسرائیل را هنگام تولد بکشند.

مادر موسی او را از بیم کشته شدن، بر اساس الهام الهی در صندوقی نهاد و در رود نیل انداخت. آسیه همسر فرعون او را دید و از آب گرفت. موسی به امر الهی هیچ پستانی به دهان نمی گرفت تا اینکه خواهر موسی، مادرش را به عنوان دایه به خاندان فرعون معرفی کرد. بدین ترتیب موسی در خاندان فرعون، ولی در دامن مادر خودش پرورش یافت.

موسی در نوجوانی، در حادثه ‌ای، هنگام دفاع از مردی از بنی اسرائیل یک قبطی را به ضرب مشت کشت. سپس از مصر به مدین گریخت. در آنجا به خانه شعیب راه یافت و با دختر حضرت شعیب (علیه السلام) ازدواج کرد. شعیب مهر دخترش را «ده سال خدمت موسی در خانه آنان» قرار داد. موسی پس از پایان دوره خدمتگزاری اش، با همسرش، صفورا، عازم مصر شد. در وادی ایمن طور، در شبی سرد که راه گم کرده بود، با دیدن نور تجلّی الهی، هدایت یافت و به رسالت مبعوث شد. او مأموریت یافت به مصر برود و فرعون را به توحید و خداپرستی دعوت کند. او از خداوند درخواست کرد که برادر کاردان و سخنورش، هارون (علیه السلام)، را نیز به دستیاری او در انجام رسالت بگمارد و خداوند پذیرفت.

موسی در برابر فرعون آیات و معجزات زیادی نمایان کرد تا او را به خشوع وا دارد. از جمله آنکه عصایش را به صورت اژدها در آورد و از دستش فروغی همچون خورشید ‌تاباند. اما فرعون همه این معجزات را سحر و جادو خواند و ساحران کشورش را به مقابله با موسی دعوت کرد. ساحران شکست خورده و به خدای موسی ایمان آوردند.

کم کم بنی اسرائیل به موسی ایمان آوردند، اما فرعون نمی گذاشت آنها از مصر به شام هجرت کنند. به دعای موسی بلاهایی بر فرعونیان نازل شد. سرانجام آن حضرت بنی اسرائیل را از مصر کوچ داد و فرعونیان که در تعقیب ایشان بودند در دریا (رود نیل) غرق شدند.[5]

[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر و آخوندى، محمد، ج 2، ص 17؛ صدوق، محمد بن على، ‏معاني الأخبار، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر، ص 50.

[2]. دانشنامه جهان اسلام، موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، ج 1، ص 1967.

[3]. مقدسى، مطهر بن طاهر، البدء و التاريخ‏، تحقیق: بور سعيد، ج 3، ص 81.

[4]. ابن اثير، على، الكامل، ترجمه‏: حالت، ابو القاسم، خليلى، عباس، ج 1، ص 169.‏

[5]. قرآن کریم، سوره ها و آیات ذکر شده در متن.