زندگی نامه سید مرتضی علم الهدی

ابـوالـقاسم علی بن الحسین بن موسی، مشهور به سید مرتضی علم الهدی؛ نقیب[1] طالبیان،از نظر منزلت علمی و اعتبار فقهی در مرتبت بسیار والایی قرار دارد و جزو برجسته ترین عالمان شیعه امامیه در طول تاریخ تشیع است. پس از درگذشت استاد عالیقدرش شیخ مفید (متوفای سال ۴۱۳ قمری)، او پیشوای فقهی، متکلم و مرجع امامیه در عصر خویش، بوده است.

وی يـكی از بزرگان فقهای اماميه، جامع علوم معقول و منقول در عصر خويش بوده و در ادبيات و فـنـون كـلام و تفسير سرآمد اقران بوده است و آنچنان در علوم اسلامی تبحر داشته كه او را مروج المذهب يا مجدِّد المذهب در قرن چهارم، ناميده اند.

وی مدت سی سال سرپرست زائران خانه خدا و حرمين، همچنین نقيب الاشراف، قاضی القضات و مرجع تظلُّمات و شكايات مردم بوده است.^[2]

[1]. نقیب به معنای بزرگ، مهتر و سالار قوم. همچنین به معنای پیشوا، رئیس و کسی که معرفت به احوال مردم دارد و نیز سرپرست گروه و کسی که مأمور تیمارداری و تفحص احوال دسته یا صنفی را داشته باشد، است؛ لغت نامه دهخدا؛ فرهنگ فارسی معین و نیز به معنای عمید، قائد، مهتر، ضامن و رئیس قوم. جمع آن نُقَباء و نقیبان است. ‏در اینجا «نقیب طالبیان» در مقابل «نقیب عباسیان» است. نقیب طالبیان کسی بود که ریاست و سرپرست سادات (بنی هاشم) را بر عهده داشت و منظور از طالبیان سادات خاندان حضرت ابوطالب (علیه السلام) است..

[2]. دوانی، علی، مفاخر اسلام، ج 3، ص 268؛ نشریه مبلغان، شماره 138، اسفند 1389 ش؛ مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی؛ سایت اندیشه قم.