زندگی نامه حضرت عباس (علیه السّلام)

یکی از مردان نمونه تاریخ اسلام و بشر حضرت عباس بن علی (علیهماالسلام) است. بنابر مشهور آن حضرت در چهارم شعبان سال 26 هجری قمری در شهر مدینه متولد شد.[1] وقتی او به دنیا آمد، پدر بزرگوارش حضرت علی (علیه السلام) در گوش او اذان و اقامه گفت، نام خدا و رسول را بر گوش او خواند و او را با توحید و رسالت و دین، پیوند داد و نام او را عباس نهاد. در روز هفتم تولّدش طبق سنّت اسلامی، گوسفندی را به عنوانِ عقیقه ذبح کردند و گوشت آن را به فقرا صدقه دادند.

عبّاس در خانه علی (علیه السلام) و در دامان مادرِ با ایمان و وفادارش؛ فاطمه ام البنین و در کنار امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) رشد کرد و از این دودمان پاک و عترتِ رسول، درس های بزرگ انسانیت و صداقت و اخلاق را فرا گرفت.

تربیت خاصّ امام علی (علیه السلام) بی‏ شک، در شکل دادن به شخصیت فکری و روحی بارز و برجسته او، سهم عمده‏ ای داشت و درک بالای وی ریشه در همین تربیت های والا داشت.

استعداد ذاتی و تربیت خانوادگی او سبب شد که در کمالات اخلاقی و معنوی، پا به پای رشد جسمی و نیرومندی عضلانی، پیش برود و جوانی کامل، ممتاز و شایسته گردد. عباس جوانی دلاور، زیبا و بلند بالا بود. او علاوه بر قامت رشید و مزایای جسمی، از نظر ملکات روحی و کمالات نفسانی بعد از برادران بزرگوارش امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) در میان همه جوانان و رجال اهل‏بیت (علیهم السلام) نظیر نداشت و در خِرد، برتر و در جلوه‏ های انسانی هم رشید بود. او می‏دانست برای چه روز عظیمی، ذخیره شده تا در یاری حجّت خدا جان نثاری کند.

عبّاس، نجابت و شرافت خانوادگی داشت و از نفس های پاک و عنایت های ویژه علی (علیه السلام) و مادرش امّ البنین برخوردار شده بود. امّ البنین هم نجابت، و هم معرفت و محبّت به خاندان پیامبر را یک جا داشت و در ولاء و دوستی آنان، مخلص و شیفته بود.

آن حضرت را به دلیل داشتن سیمای جذاب و نورانی، «قمر بنی هاشم‏»[2] می‌خواندند و به دلیل آوردن آب به خیمه‏ها، «سقا»[3] لقب یافت. او در جنگ‏های صفین و نهروان در رکاب پدر بزرگوارش مشارکت داشت.

امام سجاد (علیه السلام) در باره او می‏فرماید: «خدا عمویم را رحمت کند که جان خویش را در راه برادرش فدا کرد، تا آنکه دست هایش قطع شد. خداوند دو بال به او داده که به وسیله آن با فرشتگان در بهشت پرواز می‏کند؛ چنانکه خداوند برای جعفر بن ابی‌طالب قرار داده است».[4]

[1]. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، تحقیق: امین، سید حسن، ج 7، ص 429.

[2]. ابو الفرج اصفهانى، على بن الحسين، مقاتل الطالبيين، تحقيق: صقر، سيد احمد، ص 90.‏

[3]. ابو مخنف كوفى، لوط بن يحيى‏، وقعة الطفّ‏، محقق / مصحح: يوسفى غروى، محمد هادى، ص 191.

[4]. صدوق، محمد بن على، خصال، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر، ج 1، ص 68.‏