زندگی‌نامه احمد بن حنبل ‏

احمد بن حنبل با کنیه ابا عبدالله[1] از عالمان بزرگ بغداد، آخرین[2] امام فقهی اهل‌سنت[3] و پیشوای مذهب حنبلی است.[4]

او در ربیع الاول ۱۶۴ قمری در بغداد به‌دنیا آمد.[5] خانواده او قبل از به‌دنیا آمدن احمد در ایران می‌زیستند. پدرش محمد بن حنبل یا عبدالله بن حنبل[6] والی سرخس بود.[7] مادرش به هنگام بارداری وی، از مرو عازم بغداد شد؛[8] هرچند برخی احتمال داده‌اند که احمد در مرو به‌دنیا آمده و در زمانی که شیرخواره بوده، با مادرش به‌ بغداد رفته‌باشد،[9] به‌همین جهت از او با لقب «مروزی» نیز یاد شده‌است.[10] احمد در سه سالگی، پدر خود را از دست داد و مادرش عهده‌دار تربیت وی شد.[11]

[1] . زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ج ۱، ص ۲۰۳‌؛ سبحانی، حعفر، موسوعة طبقات‌الفقهاء، ج ‌۳، ص ۸۹.

[2] . ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج ۱، ص ۶۴؛ شهرستانی، سیدعلی، وضوء النبی (ع)، ج‌ ۱، ص  ۴۰۸‌.

[3] . وضوء النبی (ص)، ج ‌۱، ص ۴۰۸.

[4] . سمعانی عبدالکریم بن محمد، الأنساب، تحقیق: المعلمی، عبدالرحمن بن یحیی، ج ۴، ص ۲۸۰؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج ‌۳، ص ۸۸‌.

[5] . وفیات الأعیان، ج ۱، ص ۶۴؛ ابن کثیر دمشقی، أبوالفداء اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج ‌۱، ص ۳۵۲، گرجی، ابو القاسم، تاریخ فقه و فقها، ص ۸۵.

[6] . کرمانشاهی، آقا محمد علی بن وحید بهبهانی، مقامع الفضل، ج ‌۱، ص ۳۵۲.

[7] . الاعلام، ج ۱، ص ۲۰۳.

[8] . وفیات الأعیان، ج ۱، ص ۶۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج ‌۳، ص ۸۸‌.

[9] . وفیات الأعیان، ج ۱، ص ۶۴.

[10]. همان؛ طبسی، نجم الدین، دراسات فقهیة، ص ۵۹.

[11] . البدایة و النهایة، ج ۱۰، ص ۳۲۶.