زمان قیامت

قرآن مجید در یک آیه هنگامی كه از روز قیامت سخن می گوید آن را به عنوان یك روز بسیار طولانی معرفی می كند. در یك جا می فرماید: فرشتگان و روح به سوی او عروج می كنند در آن روز كه مقدارش پنجاه هزار سال است.[1]

البته، تعبیر به “پنجاه هزار سال”، از این نظر است كه آن روز، برحسب سال های دنیا تا این حد ادامه پیدا می كند و در جای دیگر مقدار آن را یك هزار سال تعیین می نماید. لازم  به ذکر است که بین این دو آیه، منافاتی وجود ندارد؛ زیرا همان گونه كه در روایات وارد شده است: در قیامت پنجاه موقف است و هر موقف به اندازه یك هزار سال طول می كشد.[2]

بعضی دیگر نیز احتمال داده اند، عددپنجاه هزار سال، برای تكثیر باشد نه بیان تعداد؛ یعنی آن روز بسیار طولانی است.[3]

قیامت در چه زمانی اتفاق می افتد:

زمان دقیق قیامت و این که در چه زمانی اتفاق می افتد معلوم نیست، اما در آیات و روایات شواهد و علاماتی برای زمان وقوع آن ذکر شده است که به  سه دسته تقسیم می شوند:

الف. حوادثی كه قبل از پایان جهان محقق می‏شود: یكی از حوادث قبل از قیامت، بعثت آخرین پیامبر است.

و از دیگر نشانه‏های پایان یافتن این عصر دودی  است كه در آسمان ظاهر می‏شود. قرآن می‏فرماید: منتظر روزی باش كه آسمان دود آشكاری پدید آورد.[4]

یكی از اصحاب پیامبر (ص) از معنای دخان (دود) سؤال كرد، حضرت فرمود: “دودی است كه بین مشرق و مغرب را پر می‏كند و چهل شبانه روز باقی می‏ماند اما مؤمن حالتی شبیه به زكام به او دست می‏دهد و كافر همچون مستان خواهد بود و دود از بینی و گوش‏ها و پشت او بیرون می‏آید”[5].

ب. حوادثی كه در آستانه پایان جهان پدیدار می‏شود:

1- كوه‏ها بعد از مقدماتی متلاشی می‏شود. كوه‏ها در ابتدا به لرزه در می‏آیند.[6] بعد از جا كنده می‏شوند.[7] سپس به حركت درمی‏آیند.[8] و در هم كوبیده می‏شوند.[9] آن گاه به صورت توده‏ای از شن‏های متراكم درمی‏آیند.[10] بعد به صورت گرد و غبار پراكنده می‏شوند[11].

2 – دریاها برافروخته و منفجر می‏شوند: “آن زمان كه دریاها منفجر گردد.”[12] “در آن هنگام كه دریاها برافروخته شود.[13]”

3 – زلزله‏های عظیم و ویران گر: زلزله‏های بی سابقه و عظیمی تمام كره خاكی را به لرزه درمی‏آورد، همه چیز در هم ریخته و از بین می‏رود و تمام انسان‏ها در لحظه‏ای كوتاه مدفون می‏شوند: “ای مردم! از پروردگارتان بترسید و پرهیزگاری پیشه كنید كه زلزله رستاخیر مسئله مهمی است”[14].

4 – تاریك شدن خورشید و ماه و ستارگان: “در آن هنگام كه خورشید در هم پیچیده شود و در آن هنگام كه ستارگان بی فروغ شوند”[15].

5- شكافته شدن آسمان و كرات : “در آن هنگام كه آسمان شكافته شود.”[16]

ج – حوادثی كه در آغاز رستاخیر و بازگشت به حیات مجدد ایجاد می‏شود:

مرحله آخر در قیامت، حوادثی است كه بعد از اتمام دو مرحله قبل پدید می‏آید: “وعده الهی در آن روز تحقق می‏یابد كه این زمین به زمین دیگر و آسمان‏ها (به آسمان‏های دیگر) مبدّل می‏شود و انسان‏ها در پیشگاه خدا ظاهر می‏گردند”[17].

بعد از حوادثی كه به دنبال آن جهان متلاشی می‏شود، اینك نوبت انسان‏ها است كه وارد صحرای محشر شده، و ثمرۀ اعمالی را كه در دنیا انجام داده است، مشاهده می كند.

---

[1] «تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحَ اِلَیهِ فی یوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسِینَ اَلْفَ سَنَةٍ»؛ معارج، 4.

[2] نورالثقلین، العروسی الحویزی، ج 7، ص 473.

[3] ن.ك: تفسیر نمونه، ج 25، ص 16.

[4] دخان ، 10.

[5] پيامبر قرآن، ج 6، ص 27.

[6] مزمل،  14.

[7] حاقه،  14.

[8] طور،  10.

[9] حاقه،  14.

[10] مزمل،  14.

[11] واقعه ، 6 و 5.

[12] انفطار  3.

[13] تكوير،  6.

[14] حج،  1.

[15] تكوير،  2 و 1.

[16] انشقاق،   1.

[17] ابراهيم،  48.