راه های درمان افسردگی نوجوان

1. والدین درمانی: والدین درمانی بهترین راه برای خارج کردن کودک از شرایط استرس‌زا است. روابط بین فردی سالم در خانواده می‌تواند در تشخیص بموقع علائم افسردگی در نوجوانان مفید باشد. والدینی که نمی‌توانند در این دوره حساس با نوجوانان خود ارتباط برقرار کنند، فرزندان خود را که از بیان ترس‌ها و نگرانی‌های خود هراس دارند، گریزان می‌کنند. این کار باعث می‌شود آنها به جوانانی افسرده تبدیل شوند. همچنین فشار والدین برای سرآمد و بهترین بودن در دروس و در مقابل بی اعتنایی کامل نسبت به دیگر فعالیت‌های فوق برنامه مورد علاقه نوجوان می تواند موجب این بیماری شده یا بر آن بیفزاید.

در مقابل، آن دسته از والدین که با هوشیاری برای نوجوانانشان وقت و انرژی می‌گذارند و در صورت لزوم مبالغی را هزینه می‌کنند می‌توانند به نوجوان خود کمک کنند تا آینده خود را بسازد و بسرعت بر نگرانی‌های دوره نوجوانی غلبه کند. حمایت از نوجوانان در طول این سفر گذار از کودکی به جوانی بسیار آسان‌تر است تا این که بعدها برای بازگرداندن سلامت روانی او به دردسر بیفتند.

بر این اساس باید به فرزندان خود کمک کنیم تا غرور خود را بازسازی کنند. موفقیت‌های آنان در عرصه‌های مختلف را که ممکن است یک هنر، ورزش یا مطالعات درسی و غیره باشد، تشویق کنیم. از پیشداوری و پیش‌بینی بی‌موقع خودداری کنیم. اجازه دهیم نوجوان گام‌های طبیعی خود را در مسیر رشد بردارد و او را با انتظارات خود یا ایجاد دیگر مسئولیت‌های خانوادگی به زحمت نیندازیم.

به گفت وگو با آنان اهمیت داده و با آنها در مورد موضوعاتی نظیر انتخاب یک برنامه روزمره، دوست یابی، مسائلی نظیر سیگار کشیدن، مواد مخدر و مسائل جنسی تا حدی که امکان دارد و می‌تواند برای آنها مفید باشد، صحبت کنیم.

از این راه تا حد زیادی می توان به مشکلات روحی و روانی کودک پی برد تا بتوانیم رفتار مناسبی در مقابل آنها داشته باشیم. اگر او را دچار افسردگی یافتیم باید ببینیم چه چیزهایی می‌تواند باعث افسردگی شده باشد. شاید لازم است بعضی از رفتار خود را صحیح کنیم. بیشتر عواملی که باعث ایجاد افسردگی در نوجوانان می‌شوند، قبل از این که نیازی به یک روان درمان و روان‌شناس باشد، در خانه قابل برطرف شدن هستند.

2. مشاوره درمانی: مربی یا فرد دلسوز و آگاهی که نوجوان بتواند براحتی با او درد دل کند، مورد مناسبی است برای این که او احساسات سرکوب شده خود را تخلیه کند.[1]

3. خانواده درمانی: متخصص خانواده درمانی نه تنها نوجوان افسرده ، بلكه تمام خانواده را زیر نظر می گیرد. همان طور كه قبلاً گفتیم ، توجه به خانواده به این دلیل نیست كه « علت » گرفتاری نوجوان، خانواده اوست، بلكه به این دلیل است كه در حقیقت خانواده محیطی گروهی است و هیچ فردی از دیگر افراد جدا نیست. كودكان افسرده اغلب به خانواده هایی تعلق دارند كه میزان بالایی از مصیبت در آن ها وجود دارد و معمولا در برقراری روابط اجتماعی مشكلاتی دارند . هر دوی این ویژگی ها می توانند موجب افزایش میزان رویدادهای حاد زندگی شوند.[2]

دید متخصص خانواده درمانی این است كه كودكی كه مشكل دارد، در حقیقت مشكلات خانواده را عرضه می دارد. متخصص خانواده درمانی با درك روابط بین افراد خانواده و واكنش های آنها نسبت به یكدیگر و تصحیح و تغییر این روابط، سعی در حل مشكل آنان می كند.[3]

3. روان درمانی: روان درمانی، شیوه ای درمانی است كه به وسیله روان پزشكان و روان شناسان جهت كمك به مشكلات مختلف روان شناختی در افراد، مورد استفاده قرار می گیرد . این شیوه مستلزم آن است كه فرد، در مورد مشكلاتی كه با آنها مواجه است، به شكل رو در رو با درمانگر (روان درمانی فردی) یا در یك گروه كوچك با یك یا دو روان درمانگر  روان درمانی گروهی) صحبت می کنند.[4]

4. درمان های جسمی :درمان های جسمی در افسردگی كودكان و نوجوانان، نسبت به درمان هایی كه تا كنون ذكر شد، اهمیت كمتری دارند، ولی گاهی این نوع درمان موثر است و در مواردی نادر ، مهم ترین وسیله درمان است .هر گاه گرفتاری كودك یا نوجوان شدید باشد و به درمان های گفت و گویی روان شناسی جواب ندهد، احتمالا تجویز دارو توسط پزشك (كه در این مرحله اغلب روان پزشك كودك یا نوجوان است)، در نظر گرفته می شود.

5. ورزش درمانی: اگر كودكان یا نوجوانان، مرتبا ورزش كنند و وضعیت جسمی خود را در حالت طبیعی و خوب نگه دارند، نسبت به زمانی كه از نظر جسمی وضعیت خوبی نداشته اند، كمتر مضطرب و افسرده خواهند بود . روان شناسان دو گروه افراد را با هم مقایسه كرده اند : گروه اول ورزش های سخت و گروه دوم ورزش های سبك انجام می دادند . اضطراب افراد گروه اول آشكار از اضطراب افراد گروه دوم كمتر بود . ورزش آثار منفی استرس را به شیوه های مختلفی كاهش می دهد . در درجه اول هورمون های وارد شده در جریان خون به هنگام استرس را مصرف و خطر آنها را در اثر گذاشتن بر دستگاه ایمنی بدن كاهش می دهند . در درجه دوم تنش متراكم در ماهیچه ها را آزاد می سازد . و بالاخره نیرو و قدرت بدنی را افزایش داده، مقاومت دستگاه قلبی عروقی را زیادتر می كند . آمادگی جسمی مطلوب و فعالیت های بدنی، بهترین وسیله برای مقابله و پیشگیری از بروز افسردگی و دیگر اختلالات روانی است . ورزش در فضای باز، بر افسردگی تاثیر قابل ملاحظه ای دارد.

[2] همان.

[3] همان.

[4] ایوی ام، بلاك برن (مقابله با افسردگی و شیوه های آن، ترجمه، گیتی شمس، ، رشد، تهران، 1380 .