راه حل تفاهم و زندگی مشترک بین همسر و پدر و مادر

بسیاری از مواقع در زندگی زناشویی شرایطی به وجود می آید که زن یا شوهر به نوعی باید از والدین خود نگاهداری کرده و با آنها به صورت مشترک زندگی کنند. این اتفاق در پاره ای از اوقات سبب بروز اختلافاتی میان زن و شوهر می شود.

در این راستا باید گفت؛ در دستورات دینی به مسئلۀ حقوق افراد نسبت به یک دیگر توجه زیادی شده است که رعایت این حقوق سبب می شود که زندگی شیرین و اختلافات در آن کم شود.

یکی از مهم ترین علل اختلافات خانوادگی در میان مردم، عدم آشنایی آنان به حقوقی است که نسبت به هم دارند و همین مسئله سبب شده است که در مواردی توقعاتی از هم داشته باشند که در صورت انجام نگرفتن، باعث ایجاد کدورت بین آنان شود و مشکلات فراوان برایشان پدید آورد، گرچه برخی از این حقوق از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ مثل رعایت حقوق والدین از ناحیۀ فرزندان، اما این امر نباید به گونه ای باشد که حقوق دیگر افراد را نادیده بگیریم.

در قرآن کریم وقتی وظیفۀ شیردهی مادر به فرزند را بیان می کند، می فرماید: «هيچ كس را تكليف جز به اندازه طاقت نكنند، نه مادر بايد در نگهبانى فرزند به زحمت و زيان افتد و نه پدر بيش از حدّ متعارف براى كودك متضرر شود».[1] اگرچه این آیات در مورد خاص نازل شده است، اما در تمام مناسبات بین انسان ها جاری است.

وظایفی که ما نسبت به اطرافیان خود داریم دو گونه است. بخشی از آنها را نمی توان ترک کرد که تعبیر به واجبات می شود. اما بخش دیگر آن، از امور اخلاقی محسوب می شود که گرچه انجام آن واجب نیست، اما در گرم شدن کانون خانواده و سعادت فرزندان و اطرافیان بسیار مؤثر است.

در ادامه توجه به چند مطلب ضروری است:

الف. در ارتباط با اهمیت حقوق والدین سخن فراوان گفته شده است و افراد کمی هستند که اطلاع کافی از این مسئله نداشته باشند، اما آنچه ممکن است باعث اختلاف شود؛ این است که همسر انسان چنین تصوری برایش به وجود آمده که توجه بیش از حد ما به پدر و مادرمان ما را از ایشان و حقوقی که بر ما دارند، غافل کرده و همین امر باعث حساسیت و لجبازی شده است.

در ارتباط با رسیدگی به والدین و دل آزردگی های احتمالی همسر، لازم است به او یاد آور شویم که نتیجه رعایت حقوق والدین به خود ما بر می گردد و آیندگان نیز با ما بر اساس رفتار ما عمل خواهند کرد، برای نمونه به این روایت توجه نمائید:

امام صادق (ع) می فرماید: در تورات نوشته است: ای انسان هر گونه که می خواهى باش، چنان كه باشى جزا بينى‏.[2]

ب. مطلب دیگری که توجه به آن لازم است؛ این است که در بعضی از خانواده ها دخالت های اطرافیان سبب بروز اختلاف بین زن و شوهرها می شود، به این معنا که بزرگ ترها به خود اجازه می دهند که در تمام مسائل کوچک و بزرگ فرزندان دخالت کنند، برای حل این مشکل ضمن رعایت ادب و حرمت آنان، از حقوق دیگر اعضای خانواده نباید غافل بود؛ متأسفانه در بعضی خانواده ها فرهنگ زن سالاری، مردسالاری، مادر سالاری و… حاکم است که در فرهنگ اسلام مردود است و باید با حوصله و تحمل، حق مداری را سر لوحۀ اعمال مان قرار دهیم و با بستگانمان منصفانه برخورد کنیم.