کپی شد
رابطه روزی و توکل
یکي از فضائل اخلاقی که بیانگر رابطه ای خاص میان انسان و خداوند است، فضیلت «توکل» است.
توکل، عبارت است از اعتماد و اطمینان قلبی بنده در جمیع امور خود به خدا، و حواله کردن همۀ کارهای خود به او و تکیه بر حول و قوۀ الهی نمودن. [1]
پیامبر اکرم (ص) فرمود: « از جبرئیل (ع) پرسیدم: توکل چیست ؟ پاسخ داد: آگاهی به این واقعیت که مخلوق، نه زیان می رساند و نه عطا و منعی دارد، و این که چشم از دست و سرمایه مردم برداری ؛ هنگامی که بنده ای چنین شد جز برای خدا کار نمی کند و به غیر او امیدی ندارد . و اینها همگی حقیقت و مرز توکل اند».[2]
در آیات قرآن عوامل متعددی برای توکل بیان شده است از جمله:
اطمینان انسان به فقر ذاتي خود، یقین به این که قادر مطلق خداوند است، یقین به این که حاکميت مطلق از آن خدا است، یقین به این که عالم مطلق خدا است، قرآن می فرماید: ” كار خود را به خدا وا می گذارم همانا خداوند نسبت به بندگانش بيناست….».[3] یقین به این که مسبب الاسباب حقيقي خداوند است. و یقین به این که رازق واقعي خداوند متعال است.[4]
پس کسی که تنها خداوند را روزی رسان خود بداند، تنها بر او توکل خواهد کرد. اگر انسان، مؤمن و معتقد به نصرت و حمایت الاهی باشد و در طلب روزی همراه با تلاش و کوشش، بر او توکّل کند، بر اساس وعدۀ الاهی، عنایت خداوند شامل او می شود و به رزق و روزی مطلوب دست می یابد.[5]
[1]. نراقي، ملا احمد، معراج السعادة، ص 758، انتشارات هجرت، چاپ هشتم، قم، 1381 ش.
[3]. مومن، 44:” وَ أُفَوِّضُ أَمْري إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصيرٌ بِالْعِباد…”.
[4]. نحل، 73:” وَ يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَهُمْ رِزْقاً مِنَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ شَيْئاً وَ لا يَسْتَطيعُون”.
[5]. طلاق، 3، “وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْراً”؛ و هر كس بر خداوند توكل كند و كار خود را به او واگذارد خدا كفايت امرش مىكند؛ برای آگاهی بیشتر ر.ک: نمایه های: عوامل توکّل شمارۀ 7693 (سایت اسلام کوئست: 7873) و توکّل به خداوند شمارۀ 3312 (سایت اسلام کوئست: 5435).