searchicon

کپی شد

خرافۀ عدّه زنان

«عِدّه» در اصطلاح فقها عبارت از تـربـّص (حـالت انـتـظـار) شـرعـى اسـت كـه زن بـعـد از طـلاق و زوال نـكـاح و يـا وفـات شوهر لازم اسـت مـدّتـى درنـگ كـرده، سـپـس همسر ديـگـری اخـتـيـار كند.

علت واقعى عدّه، مانند بسیاری از اسرار نهفته در امور عالم، بر ما مخفى است. اما يكی از حکمت های عدّه نگه داشتن زن بیوه، اين است كه اگر زن بعد از مرگ شوهر فوراً ازدواج كند، اين مطلب با محبت و دوستی و حفظ احترام شوهر سابق سازگار نيست و به علاوه موجب جريحه دار شدن عواطف بستگان متوفی است. رعايت حريم زندگانی و زناشويی حتی بعد از مرگ همسر موضوعی است فطری و لذا هميشه در قبايل مختلف آداب و رسوم گوناگونی بر اين منظور بوده است. گرچه گاهی در اين رسوم آن چنان افراط می كردند كه به خرافات کشیده شده و عملاً زنان را در بن بست و اسارت قرار می دادند؛ به عنوان نمونه: بعضى از قبائل پس از مرگ شوهر، زن را آتش زده و يا بعضى او را با مرد دفن مى‏كردند، برخى زن را براى هميشه از ازدواج مجدد محروم ساخته و گوشه‏نشين مى‏كردند، و در پاره‏اى از قبائل زن ها موظف بودند مدتى كنار قبر شوهر زير خيمه سياه و چركين با لباس هاى مندرس و كثيف، دور از هر گونه آرايش و زيور و حتى شست و شو به سر برده و بدين وضع شب و روز خود را بگذرانند.

آيه 234 سوره بقره[1] بر تمام خرافات و جنايات خط بطلان كشيده و به زنان بيوه اجازه می دهد بعد از نگه داری عدّه و حفظ حريم زوجيت گذشته، اقدام به ازدواج كنند.[2]



[1]. «وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَ يَذَرُونَ أَزْواجاً يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشْراً فَإِذا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلا جُناحَ عَلَيْكُمْ فِيما فَعَلْنَ فِي أَنْفُسِهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ؛ و كسانى كه از شما مى‏ميرند و همسرانى باقى مى‏گذارند، بايد چهار ماه و ده روز، انتظار بكشند (و عده نگه دارند)! و هنگامى كه به آخر مدتشان رسيدند، گناهى بر شما نيست كه هر چه مى‏خواهند، در باره خودشان به طور شايسته انجام دهند (و با مرد دلخواه خود، ازدواج كنند). و خدا به آنچه عمل مى‏كنيد، آگاه است».

[2]. مكارم شيرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج 2، ص 193، دارالكتب الاسلاميه، چاپ اول، 1375ش.