حکم بازار یابی

حکم فقهی مراجع عظام تقلید در این مسئله که “شرکت بازاریابی به نام quest موجود است که بر اساس فروش اشخاصی شکل گرفته است و این افراد، عامل شرکت می شوند به طوری که در صدد قانع کردن دیگران برای خرید تولیدات شرکت هستند و در مقابل آن مقداری پول دریافت می کنند، آیا چنین معامله ای با این شرکت حلال است؟ آیا کار بازار یاب ها حلال است؟” به شرح ذیل می باشد:

دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

به طور کلی دادن پول در مقابل دلالی فردی که مشتری را به صورت مستقیم معرفی می کند، تحت عنوان جعاله اشکال ندارد، اما چنان چه این گونه شرکت ها، هرمی و امثال گلدکوئیست باشد. محل اشکال و اکل(تصرف) مال به باطل است.

پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:

اگر معامله واقعی باشد، نه صوری؛ و مورد معامله و نوع معامله مشروع باشد و منع قانونی نداشته باشد و ضرری برای دیگران یا جامعه نداشته باشد، این معامله حلال است و معمولاً این شرایط در این گونه شرکت ها تحقق پیدا نمی کند.