حضور زنان در مسجد

در مورد حضور زنان در مسجد یک روایت از پیامبر اسلام (ص) و روایتی هم از امام صادق (ع) نقل شده است که در ظاهر با هم متناقض هستند، اما با دقت بیشتر متوجه خواهیم شد که در واقع هیچ تنافی و تضادی با یک دیگر ندارند در این جا برای روشن شدن مطلب، ابتدا روایت امام صادق (ع) را بررسی می کنیم:

امام صادق (ع) فرموده است: “بهترین مسجد برای زنان خانه های آنان است”.[1] مقصود این است که گرچه مساجد بهترین محل برای اقامه نماز هستند و نماز خواندن در آنها دارای ثواب بسیار نسبت به نماز در جاهای دیگر است، اما بهترین مسجد برای زنان خانه های آنان است چرا که در این صورت از خانه خارج نمی شوند و با مرد نامحرمی ارتباط نخواهند داشت. امام در حقیقت می خواهد بفرماید وقتی ارتباط غیر ضروری با نامحرم، حتی برای شرکت در مساجد و نماز جماعت مطلوب نباشد برای کارهای غیر ضروری دیگر قطعاً مطلوب نیست و بهتر است از آن دوری کرد. با این حال این روایت حضور در مساجد را برای زنان حرام ندانسته است. و در صورتی که علاوه بر نماز، برنامه های دیگری مانند به جماعت خواندن نماز یا آموزش مسائلی که برای زنان دانستن آن واجب باشد (به نحوی که چنین برنامه ای در منزل و خانه او امکان پذیر نباشد) در مسجد و در زمان قبل یا بعد از نماز برگزار باشد، نمی توان گفت زنان در مساجد حضور پیدا نکنند. بلکه با توجه به این آثار فروان نمی توان از این حضور چشم پوشی کرد.

در روایت دیگر پیامبر گرامی اسلام (ص) می فرمایند: زنان را از حضور در مساجد ممانعت نکنید.[2]

با توجه به آنجه بیان شد معنای روایت دوم روشن و به خوبی معلوم می شود که هیچ منافاتی با روایت اول ندارد؛ زیرا می فرماید درصورتی که آنان خواهان حضور در مساجد باشند از حضور آنان ممانعت نکنید و اجازه بدهید در مساجد حضور پیدا کنند؛ زیرا حتی اگر این حضور صرفاً به خاطر نماز باشد، حرام نیست. و خود آنان با اختیار خود می خواهند نماز را با ثواب کمتری به جا آورند.

نظر به این که حضور در مساجد در اکثر موارد به همراه فواید و آثار فرهنگی و معنوی بسیاری است که نوعا بدون حضور در چنین مکان هایی از آن محروم خواهند بود؛ بنا بر این مطابق روایت دوم پیامبر گرامی اسلام (ص) فرموده است اگر آنان خواهان حضور در مساجد باشند از حضور آنان ممانعت نکنید.