جغرافیا و وسعت طوفان حضرت نوح (علیه السلام)

مورخان و مفسران در این باره که آیا طوفان حضرت نوح (علیه السلام) همه کره زمین را در بر گرفته، یا فقط شامل منطقه محل سکونت قوم نوح بوده است، اختلاف نظر دارند.
برخی عمومیت عذاب را پذیرفته و گفته‌اند: هر چند قرآن کریم صراحتاً به این موضوع اشاره ای ندارد، ولی از ظاهر برخی آیات چنین بر می آید که عذابی عمومی بوده و این‌که در سوره نوح کلمه «الأرض» به صورت مطلق ذکر شده ، نشان از این دارد که کل زمین را آب فرا گرفته بود. همچنین می‌توان این معنا را از آیه شریفه؛ «ای زمین آب‌هایت را فرو ببر» ، برداشت کرد. با توجه به این‌که رسالت حضرت نوح (علیه السلام) جهانی بوده، این مطلب اقتضا دارد که عذاب الهی نیز همه زمین را در بر گرفته باشد.
یکی دیگر از این شواهد؛ دستور همراه بردن یک جُفت از هر نوع حیوان است. علامه طباطبایی می گوید: در تورات موجود چنین آمده: «پروردگار فرمان داد: جنس اين بشر را كه من آفريده‌ام از روى زمين محو كنيد، هم انسان را به همراه همه چهارپايان و جنبندگان و مرغان هوا». همه این موارد دلالت می‌کنند که عذاب الهی فرا گیر بوده است.
اما با این حال، احتمال منطقه‌ای بودن طوفان نوح، به طور کلی منتفی نیست؛ زیرا ممکن است که منظور از «الأرض» همان منطقه محل سکونت حضرت نوح (علیه السلام) باشد. به ویژه این‌که نازل شدن این عذاب، فقط برای مجازات قوم نوح بود. لذا برخی از علما این نظر را پذیرفته‌اند.
با این همه، علامه طباطبایی، قول اول را پذیرفته و می‌گوید: «نمی‌توان منکر شد که ظاهر قرآن دلالت می‌کند که طوفان همه کره زمین را در بر گرفته و همه انسان‌ها به جز کسانی که بر کشتی سوار بودند، غرق شدند و قرینه قابل قبولی برای کنار گذاشتن این ظهور وجود ندارد». همچنین روایاتی نیز بر تأیید این نظر وجود دارد. عیاشی در تفسیر خود نقل کرده که بعد از تمام شدن طوفان، زمین فقط آب‌هایی را که از درون خودش جوشیده بود، بلعید و آب‌هایی را که از آسمان باریده بود، فرو نبرد و این آب‌ها به صورت دریاها بر سطح زمین و در اطراف دنیا باقی ماندند. در روایتی از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «همه دنیا در زیر آب غرق شد».