جایگاه ولايت فقيه در شيعه

مسئلۀ  “ولايت فقيه” به عنوان يک رکن اساسى در حوزۀ  سياست اسلامى مطرح است. تبيين مفهوم، ادله، و دامنۀ  اين ولايت و نسبت آن با نهادهاى سياسى – اجتماعى و مفاهيم اساسى؛ مانند جامعۀ مدنى، آزادى، امت اسلامى و مرجعيت، در واقع تصويرى کلى از “مکتب و نظام سياسى اسلام” عرضه مى کند.

از ديدگاه شيعه، ولايت فقيه در عصر غيبت ادامۀ ولايت امامان معصوم‏ (ع) است، همان گونه که ولايت امامان معصوم‏ (ع) در امتداد ولايت نبى اکرم (ص) قرار دارد و حاصل آن، اعتقاد به اين نکته است که در رأس جامعۀ اسلامى و در مقام مديريت کلان آن بايد يک اسلام شناس قرار گيرد که اگر معصوم‏ (ع) حضور داشت شخص او، و اگر نبود فقيهان اين مسئوليت را بر عهده خواهند داشت. اين ديدگاه از نتايج پذيرش اين نکته است که وظيفۀ اصلى حکومت از ديدگاه اسلام بسط  ارزش‏ها و احکام الاهى در جامعه است و براى تحقّق چنين آرمانى نياز است در بالاترين مصدر تصميم گيرى شخصى آگاه به دين قرار گيرد. البته بدون شک اين شخص بايد از اوضاع خارجى نيز مطلع و توانايى ادارۀ جامعه را نيز دارا باشد.

منبع برای مطالعۀ بيشتر:

مهدى هادوى تهرانى، ولايت و ديانت، مؤسسۀ فرهنگى خانۀ خرد، قم، چاپ دوم، 1380.