جایگاه مالک بن انس نزد اندیشمندان

مالک نزد مالکی‌ها و نیز در میان برخی از مذاهب دیگر اهل سنت جایگاه خاصی دارد.

محمد بن ادریس شافعی از فقهای چهارگانه اهل‌سنت، مالک را حجت خداوند بر بندگان معرفی کرده‌است.[1] هم‌چنین محمد بن اسماعیل بخاری؛ نویسنده کتاب صحیح بخاری، روایت مالک از نافع از عبدالله بن عمر را صحیح‌ترین سند معرفی کرده‌است.2]

متتبّع خبير؛ سيد محمد باقر موسوى خوانسارى در كتاب «روضات» خود آورده است: «مالک كسى است كه لقب مالكى بدو انتساب يافته است، صاحب كتاب «الْمُوطَّأ» در فقه احمدى، و يكى از أئمّه أربعه براى اهل سنُّت و جماعت و اوَّلين إعلان كننده بدعت عمل به رأى در اين امَّت است».[3]

ترجمه احوال او را ابن خلّكان؛ مورّخ مشهور در كتابش موسوم به «وفيات الأعيان» ذكر كرده است و بعد از نام او، در صفت وی آورده است: «او امام دار الهجرة، و يكى از أئمّه أعلام بوده است. قرائت را از نافع بن أبى نعيم فراگرفته، و از زُهْرى و نافع؛ غلام عبدالله بن عمر حديث شنيده، و أوزاعى و يحيى بن سعيد از او روايت كرده‌اند، و علم را از ربيعة الرَّأى اخذ نموده است، و پس از آن با او نزد سلطان فتوا داده ‌است‏. مالک گفته است: کمتر شخصى بوده كه من از او علم را أخذ نموده و از دنيا رفته باشد، مگر آن‌كه (در زمان حیاتش) نزد من آمده و از من استفتاء نموده است».[4]

[1]. سایت المکتبة الشاملة، «مالک بن انس».

[2]. حسینى، محمد بن على‏، التذکرة بمعرفة رجال الکتب العشرة، محقق: رفعت فوزى‏ عبدالمطلب، ج ۳، ص ۱۴۳۶.

[3]. خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، ج 7، ص 223.

[4]. ابن خلكان، احمد بن محمد، وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان‏، محقق: عباس، احسان، ج 4، ص 135.