searchicon

کپی شد

توقیعات شریف امام زمان (علیه السلام) به محمد بن عثمان بن سعيد

«توقیع»، به نامه‌ها و نوشته‌های امامان به ویژه امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، گفته می‌شود. در این بخش به نمونه‌هایی از توقیعات امام زمان (علیه السلام) به محمد بن عثمان اشاره می‌شود.

الف) از ابن بابويه روايت شده‌است: ابو جعفر محمّد بن محمّد خزاعى از ابو على بن حسين ابو الحسين اسدى از پدرش (رضي الله عنه) كه گفت: بدون آن‌ كه من سؤالى كرده باشم، ابتدائا از شيخ ابوجعفر محمّد بن عثمان عمرى (نائب دوّم حضرت مهدى عجّل اللَّه تعالى فرجه الشريف) توقيعى به اين شرح به دستم رسيد:

«[بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏] لعنت خدا و ملائكه و مردم تماما بر كسى كه درهمى از مال ما را حلال بداند». اسدى مى‏‌گويد: به ذهنم رسيد كه اين مطلب براى كسى است كه حرامى را حلال بداند، پس چه مزيّتى در اين براى حجّت از غير حجّت است؟ اسدى ادامه مى‏دهد: قسم به آن كسى كه محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) را به حق، بشارت دهنده قرار داد، بعد از آن در توقيع نگريستم و ديدم كه به آن چه در ذهنم گذشته تغيير يافته است: «[بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏] لعنت خدا و ملائكه و مردم تماما بر كسى باد كه درهمى از مال ما را به طور حرام بخورد».[1]

ب) توقيع شريفی که سيّد بزرگوار؛ ابن طاووس در «اقبال» به اسنادش، بدين صورت روايت كرده است:

«و من الدعوات في كلّ يوم من رجب ما رويناه أيضاً عن جدّي أبي جعفر الطوسي رضي اللّه عنه فقال: أخبرني جماعة عن ابن عيّاش قال: ممّا خرج على يد الشيخ الكبير أبي جعفر محمّد بن عثمان بن سعيد رضي اللّه عنه من النّاحية المقدّسة ما حدّثني به خير بن عبد اللّه قال: كتبته من التوقيع الخارج إليه: بسم اللّه الرّحمن الرّحيم ادع في كلّ يوم من أيّام رجب: اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَعانِي جَمِيعِ ما يَدْعُوكَ بِهِ وُلاةُ أَمْرِكَ، الْمَأْمُونُونَ عَلى‏ سِرِّكَ، الْمُسْتَسِرُّونَ بِأَمْرِكَ، الْواصِفُونَ لِقُدْرَتِكَ، الْمُعْلِنُونَ لِعَظَمَتِكَ. أَسْأَلُكَ بِما نَطَقَ فِيهِمْ مِنْ مَشِيَّتِكَ، فَجَعَلْتَهُمْ مَعادِنَ لِكَلِماتِكَ، وَ أَرْكاناً لِتَوْحِيدِكَ، وَ آياتِكَ وَ مَقاماتِكَ، الَّتِي لا تَعْطِيلَ لَها فِي كُلِّ مَكانٍ، يَعْرِفُكَ بِها مَنْ عَرَفَكَ، لا فَرْقَ بَيْنَكَ وَ بَيْنَها إِلَّا أَنَّهُمْ عِبادُكَ وَ خَلْقُكَ،…».[2]

ج) شیخ طوسی می‌گويد: جمعى از علماء از محمد بن على بن بابويه (شيخ صدوق) و او از احمد بن هارون فامى، براى ما روايت نمودند كه وى گفت: محمد بن عبداللَّه بن جعفر حميرى از پدرش عبداللَّه بن جعفر نقل كرد: توقيعى از ناحيه مقدسه امام زمان (عليه السّلام) براى ابو جعفر محمد بن عثمان (قدس اللَّه روحه) در تعزيت پدرش (رضى اللَّه عنه) صادر شد و از جمله مرقوم فرموده بود: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ‏، تسليم فرمان خداوند و راضى به قضاى الهى هستيم. پدرت با سعادت زيست و با افتخار مرد، خدا او را رحمت كند، و به اولياء و دوست‌داران خود (عليهم السلام) ملحق سازد. او پيوسته در آن چه او را به خدا نزديک می‌نمود تلاش و كوشش داشت، خداوند روى او را تر و تازه گرداند و او را بيامرزد.[3]

و در فصل ديگر توقيع نوشته بود: خداوند ثواب تو را زياد گرداند و در اين مصيبت، صبر نيكو مرحمت فرمايد. تو مصيبت‌زده‌‏اى و ما هم اندوهناک هستيم. فراق پدرت براى تو و ما هر دو وحشتناک است. خداوند او را در جايى كه دارد شاد گرداند. از كمال سعادت او اين بود كه مثل تو فرزندى داشت كه بعد از او بماند و به دستور وى جانشين او گردد و براى او طلب رحمت و مغفرت كند! من هم می‌گويم: الحمد للَّه؛ زيرا شيعيان به وجود تو و آن چه خداوند در تو و نزد تو قرار داده است، مسرور هستند. پروردگار عالم تو را يارى كند و نيرو بخشد و پشتيبانى نمايد و در كار خود توفيق دهد. خداوند دوست و نگهبان تو باشد»‏.[4]

کلید واژه: نامه امام زمان به محمد بن عثمان بن سعيد، توقیعات امام زمان به محمد بن عثمان

[1]. راوندی، قطب الدین، الخرائج و الجرائح، ج ‏3، ص 1118.

[2]. سید بن طاووس، علی بن موسی، الإقبال بالأعمال الحسنة فيما يعمل مرة في السنة، محقق/مصحح: قيومى اصفهانى، جواد، ج ‏3، ص 214 و 215.

[3]. طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، محقق/مصحح: تهرانى، عباد الله و ناصح، على احمد، ص 361.

[4]. همان؛ الخرائج و الجرائح، ج ‏3، ص 1112.