توصیه‌های طبی و بهداشتی امام علی (علیه السلام)

امام امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در باب طب و پزشکی، دستورات و توصیه‌هایی فرموده‌اند که در ادامه به بعضی از آنها اشاره می شود:

1. جابر از امام باقر (علیه السلام) نقل می کند که أميرالمؤمنين (علیه السلام) فرمود: هرکس می‌خواهد طعام به او ضرر نرساند، تا گرسنه نشده غذا نخورد. پس هرگاه خواست غذا بخورد، بگوید: «بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ» و آن را خوب بجود و در حالی که هنوز اشتها دارد، دست از طعام کشیده و در حالی که هنوز به آن نیاز دارد، آن را رها کند.‏[1]
2. أمير المؤمنين (علیه السلام) فرمود: هر کس که می‌خواهد باقی بماند – که البته بقایی نیست -، پس باید ردای خود را سبک کرده و غذا را صبح زود میل نماید و نزدیکی با زنان را کم کند.[2]
3. أبو حمزه ثمالی از امام محمد باقر (علیه السلام) نقل نموده است: مردی از همدان، از درد پشت و بی‌خوابی در شب، به اميرالمؤمنين (علیه السلام) شکایت برد. حضرت فرمود: دست خود را بر موضع درد گذاشته و سه بار بخوان: «وَ ما كانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ كِتاباً مُؤَجَّلًا وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الدُّنْيا نُؤْتِهِ مِنْها وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْها وَ سَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ» و 7 بار «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» تا آخر آن را تلاوت کن، إن شاء الله تعالى از آن ناراحتی‌ها عافیت پیدا می‌کنی.‏[3]
4. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: من ضمانت کامل می‌کنم برای کسی که طعامی را با نام خدا میل کند، که آن طعام به او ضرر نرساند. مرد ناشناسی برخاست و عرض کرد: دیشب غذایی خورده و نام خدا را بردم، ولی مرا اذیت کرد. حضرت فرمود: چند نوع غذا خوردی و بر بعضی نام خدا را بردی و بر بعضی نبردی. آن مرد خندید و گفت: راست گفتی ای امیرالمؤمنین. سپس آن‌حضرت فرمود: این اذیت به خاطر آن بود که نام خدا را بر آن بعض نبردی … .[4]
5. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: به طور پیوسته ماهی نخورید؛ زیرا آن بدن را ذوب می‌کند (ضعیف می‌کند).
6. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: خوردن گردو در شدّت گرمای تابستان، حرارت داخل بدن را بالا ‌برده و انواع دُمَل‌های چرکین بر بدن پدید می‌آورد، امّا خوردن آن در فصل سَرد زمستان، کلیه‌ها را گرم نموده و سردی را از بدن می‌زداید.[5]
7. امام علی (علیه السلام): هرگاه مسلمانی دچار ضعف شود، پس باید گوشت را با شیر بخورد.[6]
8. امام علی (علیه السلام): سیب بخورید که معده را پاک می‌کند.[7]
9. امام علی (علیه السلام): خوردن «بِه» مایه قوت قلب ضعیف و پاک شدن معده است.[8]

[1]. زیات نیشابوری، عبدالله و حسين ابنا بسطام، طبّ الأئمة (عليهم السلام)‏، محقق / مصحح: خرسان، محمد مهدى، ص 60.

[2]. همان.

[3]. همان، ص 30 و 31.

[4]. همان، ص 60.

[5]. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی‏، محقق و مصحح: غفارى، على‌اكبر/ آخوندى، محمد، ج ‏6، ص 340، ح 1.

[6]. علامه تسترى (شوشتری)، محمد تقی، قضاء أميرالمؤمنين على بن أبى طالب (عليهما السلام)، ص 145.

[7]. الکافی‏، ج 6، ص 357، ح 11.

[8]. قضاء أميرالمؤمنين على بن أبى طالب (عليهما السلام)، ص 146.